Gut hastalığı nedir?

Kimler gut hastası olur? Gut hastalığı nasıl tedavi edilir?

 

Gut hastalığı, damla hastalığı olarak da bilinmektedir. Gut hastalığına, hastalığın beslenme ağırlıklı oluşumu nedeniyle eskiden “kralların hastalığı” ya da “zengin hastalığı” denilmekteydi. Ancak günümüzde hastalığa yakalanma riski açısından pek bir ayrım kalmamıştır.

Gut hastalığı, vücutta ürik asit fazlalığı ile ortaya çıkan ve çok sayıda organda soruna yol açabilen bir rahatsızlıktır. Vücutta ürik asit fazlalığı tıp dilinde “hiperürisemi” olarak ifade edilir. Hemen tüm gut hastalarında hiperürisemi görülür, ancak hiperürisemik kişilerin tümünde gut hastalığı görülmez.

Kanda ürik asit, belli sınırın üzerinde çıkarsa, eklem aralarında kristal olarak birikir. Bu  kristaller eklem dokusuna tesir ederek son derece şiddetli ağrıya neden olurlar.

Genetik nedenler, hastalıklar, ilaçlar ve aşırı proteinli beslenme nedeniyle ürik asit yükselebilir. Alkol, travma, ameliyat, açlık ve stres, ürik asit artışına yol açar. İdrar söktürücü ve epilepsi ilaçları da ürik asit yükselişine neden olur.

Gut hastalığına yakalananların beslenmelerine çok dikkat etmeleri gerekir. Ürik asit yapımının temelinde, pürin maddesi yer aldığı için pürin açısından zengin olan gıdaların fazla tüketilmesi gut hastalığını tetikler. Pürin açısından zengin besinleri, früktoz ile tatlandırılmış gıdalar, işkembe, kelle paça vb. sakatatlar ve kalamar, karides, midye vb. deniz ürünleri olarak sıralayabiliriz.

Gut hastalığı, hemen her yaşta görülebilir. Ancak genellikle ilk ataklar 40-50 yaşları arasındaki erkekleri etkiler. Kadınlarda ise gut, özellikle menopoza girenlerde görülür.

 

Gut hastalığının belirtileri nelerdir?

Gut hastalığı en çok ayak baş parmağını yakalar. Sonra sıklık sırasına göre diz, dirsek, el bilekleri yakalanır.   

Guta tutulan eklemde şiddetli ağrı, şişme ve renk değişimi görülür.

Zonklama şeklindeki ağrı, birkaç gün sürebilir. Ağrıya, ateş de eşlik edebilir. Ağrının şiddeti kişiden kişiye değişir. Ürik asit, uzun vadede böbrek taşına da neden olabilir.

Gut hastalığının tanısını koymak kolay olmakla birlikte genellikle geç dönemde fark edilir.

Gut hastalığı nasıl tedavi edilir?

Gut hastalığının tedavisinde öncelik eklem deformasyonlarını ve böbrek yetmezliğini önlemektir.

Anti romatizmal ilaçlar ve kolşisun, akut gut krizlerinin tedavisinde kullanılır.

Gut hastalığının tedavisinde beslenme çok büyük önem taşır. Bu nedenle kırmızı et ve kabuklu deniz ürünleri tüketimi azaltılmalıdır. Alkol, früktoz alımı sınırlandırılmalıdır. Yeterli C vitamini tüketilmelidir.

Gutun tedavisinde kilo vermek önemlidir.

Gut tedavisinde, bol sıvı tüketmek gereklidir. Az sıvı alımı, böbreklerde ürik asit kristallerinin birikimine neden olmaktadır.