Köroğlu Kimdir? Hayatı, Şiirleri Ve Edebi Kişiliği
Köroğlu, on altıncı yüzyılın sonlarında yaşamış ve Kafkaslardan Rumeli’ye kadar ünü yayılmış bir halk ozanıdır. Köroğlu kimdir diye merak edip araştırma yaptığımızda net kaynaklardan kesin bilgilere sahip olamıyoruz. Celali isyan döneminde ünlenmiş bir halk ozanımızdır. Babasının intikamını almak ve kötüleri cezalandırmak için dağa çıktığı söylenmektedir. Asıl adının Ruşen Ali olduğu bilinmektedir.
Babasının Bolu Beyi tarafından zulme uğramasından sonra kendini dağlara salmıştır. Bu durum köroğlu nun eserleri üzerinde çok etkili olmuştur. Yazımızın başında da ifade ettiğimiz gibi meydan okuma ve destansı ağıtlar buradan gelmektedir. Köroğlu’nun III. Murat döneminde İran savaşlarına da katıldığı bilinmektedir.Köroğlu hayatı genel olarak dağlarda, savaşlarda ve mücadelelerde geçmiştir. Şiir ve eserlerine baktığımızda yalnızca bir tane Köroğlu değil, birden fazla Köroğlu olduğunu savunanlar da vardır.
16. Ve 17. Yüzyıllarda yaşamış olan Köroğlu bilinen en ünlü ozanlardan biridir. Eşkıya, Yeniçeri ve Levent Köroğlu olmak üzere 3 ayrı Köroğlu olduğu sanılmaktadır. Şiirlerinden çıkarılan ana bakış açısına göre tek bir Köroğlu olması mümkün görünmemektedir. Daha sonraki dönemlerde de Köroğlu olarak kendini tanımlamış, şiirlerinden esinlenmiş çok sayıda farklı Köroğlu olduğu görülmektedir. Köroğlu olarak bizim tanımladığımız ise Kafkaslardan Rumeli’ye kadar uzanan Köroğlu’dur. Genelde Bolu çevresinde yaşadığı bilinmektedir.
Köroğlu Şiirleri
Köroğlu’nun Divan edebiyatından etkilenmediğini söyleyebiliriz. Özellikle Koçaklama şiir türünün Köroğlu ile başladığı bilinmektedir. Meydan okuma ve öğüt verme Köroğlu şiirlerinin özünde mevcuttur. Âşıkların piri olarak bilinmesi ve türkülerinin bu anlamda ön plana çıkması şair için önemli özelliklerden biridir.
Şiirlerinde samimiyet, akıcılık, coşku, kahramanlık ruhu ve destansı nitelikler olmuştur. Gerek eşkıya, gerekse de hece vezniyle şiirlerini söylemiştir. Bu çerçevede köroğlu nun şiirleri o zamandan günümüze kadar uzanmıştır.
Köroğlu şiirleri anlam bütünlüğü ve verilen mesajlar bakımından oldukça zengindir. Bu anlamda köroğlu nun şiirleri günümüze kadar uzanmıştır.
- Yürün aslanlarım savaş edelim
- Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
- Ay yansın ağalar güneş tutulsun
- Yasladım arkamı dağ ile taşa
- Canım kırat gözüm kırat
- Ben gelince
- Karlı dağların ardından
Bu ve bunun gibi daha çok sayıda Köroğlu şiiri vardır. Köroğlu’na ait Benden selam olsun Bolu Beyi’ne ait şiirinden bir dörtlük şu şekildedir.
Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar seda verip seslenmelidir.
Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır.
Destansı ve meydan okumayı anlatan bu şiirinden de anlaşılacağı gibi Köroğlu halkın içerisinden sözlerle şiirlerini kaleme almıştır. Duygu bakımından okuyucu doyuran ve düşündüren şiirlerdir diyebiliriz.
Köroğlu Eserleri
Köroğlu eserleri daha çok şiirlerden ibarettir. Çok sayıda halk şiirine imza atmıştır. Çok sayıda eseri günümüze kadar ulaşmıştır. Halkın içinden gelen biri olarak eserlerinde halkın sorunlarını, dönemin mücadelelerini ve kendi yaşamından alıntıları şiirlerine yansıtmıştır. Bu anlamda köroğlu şiir ve eserleri her zaman değerini korumuştur. Bazı eserleri şu şekildedir.
- Hemen Mevla İle Sana Dayandım
- Meydan Gümbür Gümbürlenir
- Benden Selam Olsun Bolu Beyi’ne
- Dinle Sözlerimi Han Oğlum Ayvaz
- Yürün Beyler Korkman Gününüz Doğdu
- Karşıdan Gelen Piyade
- Çar Köşe Fani Dünyada
- Tan Yeri Atmadan Şafak Sökende
- Ay Yansın Ağalar Güneş Tutulsun
- Yiğitler Silkinip Ata Binende
- Yol Verin Dumanlı Dağlar
- Kimisi Pınar Başında
Çocuklara özel hazırlanan ilk ve tek haber sitesi Yumurtalı Ekmek’i, facebook’ta beğenmeyi twitter ve Instagram'da takip etmeyi unutmayın!