2015 ‘Haldun Taner’ yılı!

2015 yılı, ‘Haldun Taner Yılı’ ilan edildi. Peki, Haldun Taner kimdir?

2015 yılı Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı tarafından “2015 Haldun Taner Yılı” olarak ilan edildi.

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Fırat Purtaş konuyla ilgili açıklama yaptı.

Yapılan açıklamada, TÜRKSOY üyesi ülkeler kültür bakanlarının kararıyla ilan edilen “2015 Haldun Taner Yılı” kapsamında, uluslararası bir piyes yarışmasının yapılmasının kararlaştırıldığı belirtildi.

Haldun Taner kimdir?

Haldun Taner, öykü, tiyatro ve kabare yazarı, öğretim üyesi ve gazetecidir.

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından birisidir. Türkiye’de epik tiyatro türü ve kabare tiyatrosunun öncüsüdür.

Ünlü yazar, 1950’lerde oyun yazmaya başladı ve tiyatrodaki ilk eserlerinde dramatik türün başarılı örneklerini verdi.

Türk tiyatrosundaki ilk epik tiyatro örneği olan “Keşanlı Ali Destanı” adlı oyunu ile dünya çapında tanındı. Yurtdışında Almanya, İngiltere, Çekoslovakya, eski Yugoslavya’nın çeşitli kentlerinde oynanan oyun, Atıf Yılmaz tarafından sinemaya aktarıldı (1964).

Daha sonraki dönemlerde konularını güncel olaylardan alan siyasal-sosyal taşlamaların ağır bastığı oyunlar yazdı. Epik tiyatro ve kabarenin alanında verdiği yapıtlar çağdaş Türk tiyatrosunun klasikleri oldu.

Eşsiz bir arı Türkçe kullanan Haldun Taner, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının ve tiyatrosunun önde gelen yazarları arasına girdi.

Devekuşu Kabare’yi (1967), Bizim Tiyatro’yu, Tef Kabare Tiyatrosu’nu kurdu. Küçük Dergi’yi çıkardı. Fıkra yazarlığını 1973’ten itibaren Milliyet’te sürdürdü. Öyküleri ve yazıları Yedigün, Ülkü, Yücel, Varlık, Küçük Dergi, Yeni İnsan dergilerinde de yayınlandı.

Filme de alınan “Kaçak” (1955) ile “Dağlar Delisi Ferhat” (Lütfi Akad ve Orhan Kemal’le birlikte, 1957) adlı senaryoları sırasıyla Türk Film Dostları Derneği’nin senaryo ödülünü ve Basın-Yayın Senaryo Armağanı’nı kazandı.

“Sancho’nun Sabah Yürüyüşü” (1969) ile Bordighera Uluslararası Mizah Festivali Öykü Ödülü’nü, tiyatro dalında da “Sersem Kocanın Kurnaz Karısı” (1971) oyunuyla 1972 Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü’nü kazandı. Sedat Simavi Vakfı 1983 Edebiyat Ödülü’nü Pertev Naili Boratav’la paylaştı.

Milliyet Gazetesi’nde “Deve Kuşuna Mektuplar” başlığı altında haftalık köşe yazıları yazan Taner, güncel olayları değerlendirdiği bu yazılarda yaşadığı dönemin bir çeşit edebi belgeselini sundu.

Ödülleri

1953 – New York Herald Tribune Uluslararası Hikaye Yarışması Türkiye Birinciliği (Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu)

1955 – Sait Faik Hikaye Armağanı (Onikiye Bir Var)

1956 – Varlık Dergisi En Beğenilen Öykü Yazarı ödülü

1972 – Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü (Sersem Kocanın Kurnaz Karısı)

1983 – Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü