Astronot Olmak İsteyenler İçin: Astronot Nedir, Nasıl Astronot Olunur?

Astronot demek yani uzay çalgılarında görev alan kişiler olarak bilinebilir. Astronotların uzay enstrümanlarındaki ortama uyum sağlayabilecek kişilerden seçilmesi uzaydaki koşulların alışık olduğumuz dünya koşullarından farklı olmasıdır. Örneğin uzayda yer çekimi olmadığı için çok bayağı bir iş olan bardaktan su içmek bile mümkün değildir. Bunun şeklinde çok sayıda örnek verilebilir. Astronot hakkında bilgi vermek gerekirse, öncelikle insanlı uzay araştırmalarında vazife oluşturan kişilerdir. Astronotların sorumluluklarının uzayda yapmaları ihtiyaç duyulan işlerle sınırlı bulunmuş olduğunu düşünebilirsiniz. Bir tek bu kişiler astronot olmadan önce uzun ve sorunlu bir eğitim sürecinden geçer. Astronotların çoğunun bu alanlarda yüksek lisans veya doktora derecesi var. Astronotların bununla beraber uzaydaki zorlu koşullara (ağırlıksız ortam koşulları, ani basınç değişimleri şeklinde) dayanabilmesi için fizyolojik ve ruhsal olarak sağlıklı olmaları gerekiyor.

Astronot Eğitim

Astronot adayı olmak için bu şartlara haiz olmak zorunludur. NASA tarafınca 2 yılda meydana getirilen başvurular değerlendirilir ve adaylığa hak kazananlar açıklanır. Astronot adayları açıklandıktan sonra, iki senelik bir eğitim alınması gereklidir. Bu eğitimde, astronot adayları; matematik, astronomi, fizik, yerbilim, meteoroloji, denizbilimi, navigasyon, yörünge mekaniği, materyal işleme ve uzay mekiği şeklinde kuramsal bilgiler üzerine eğitim alır. Astronot olmak için kuramsal bilginin yanı sıra, uygulamalı testler de yapılır. Astronot adayları; karada, denizde, mikro çekimli ortamda, düşük ve yüksek tazyikli ortamlarda uzay elbiseleri ile çalışma yaparak, kuramsal detayları pratiğe çevirir.

Astronot Kostümü

Astronot kıyafeti, aşırı sıcağa ve soğuğa karşı dayanıklı yapıdadır. Özellikle de sıcağa karşı kırılganlıkları daha fazladır. Bundan dolayı de uzay adamları iki farklı giyim giyerler. İlk giyilen kıyafet de, ince tüpler bulunur ve bu tüplerin içinde serin su bulunur. Tüplerin içindeki serin su, astronotları sıcaktan korumaktadır. Sırt çantasında bulunan bir aygıt, tüp içinde bulunan sıvıların ısılarını durağan bir ısıda tutma görevini gerçekleştirirler. Astronotların giysileri kat kat yapıdadır. Bu elbisenin iç kısmı şişirilmiştir. Bunun sebebi ise basıncın normalde kalmasını sağlamaktır. Şişirilmiş bölümün üzerinde 15 kat daha bulunmaktadır. Katlar, plastik ve alüminyum tabakalardan yapılmıştır. Elbisenin 2. Kısmın ise başlık oluşturmaktadır. Başlığın ön tarafı kırılmaz camdan yapılmadır ve camın yukarısında bir kask daha bulunur. Astronotların giydirilmiş olduğu elbiselerin ikinci kısmın ise ayakkabılar oluşturmaktadır. Bu ayakkabılar daha çok çarığa benzer ve ısı geçirmezdir.

Astronot Nasıl Olunur?

Bir kişinin müracaat aşamasından son seçim aşamasına kadar geçen süre iki yıl. Seçildikten ondan sonra ilk vazife, yani gökyüzüyle ilk buluşma için ise çoğu zaman on yıla ihtiyaç duyuluyor. Psikolojik değerlendirme iki bölümden oluşuyor. İlk bölümde adaylara düzgüsel bir iş görüşmesinde sorulan temel sorular yöneltiliyor. Bu aşamayı daha zor bir bölüm takip ediyor. İkinci bölümde adayların görevlerini yerine getirebilme yeteneklerinin yanı sıra aşırı stresle baş edip edemeyecekleri denetim ediliyor. Daha ondan sonra adaya bir astronotun yerçekimsiz ortamda yerine getirmesi ihtiyaç duyulan görevleri yapmış olup yapamayacağının değerlendirildiği “alan tatbikatları” yapmış oluyor. Değerlendirmeler bunlardan ibaret değil.

Astronot Mesleğinin Özellikleri

• Astronotlar uzaydaki sıra dışı koşullara hazırlıklı olmalıdır. Öncelikle; yerçekimi farklılıklarının yaratacağı problemlere karşı lüzumlu eğitimi almaları gerekir. Yerçekimindeki bu değişiklikler, vücut ağırlığını, normalden altı kat daha çok, ağırlaştırabilir.
• Astronotların %40’dan fazlası, uzaydaki ilk günlerinde, uzay rahatsızlığından mustarip olurlar. Çünkü hafiflik, vücutlarının dengesine etki eder. Yerçekimi azlığı, yavaş yavaş, kana oksijen taşıyan kırmızı hücrelerin sayısını azaltır ve bu da yorgunluğa sebep olur.
• Astronotlar yerçekimi azlığı sebebiyle yaklaşık 5 santimetre. Uzarlar ve ek olarak; kalpleri, kasları ve kemikleri güçsüzleşir. Bu değişimler, özel bir beslenme ve uzay gemisinde tertipli olarak yapılacak egzersizler ile kontrol edilebilir.