Avustralya nasıl bir ülkedir?

Güney Yarım kürede yer alan bir ada ülkesi olan Avustralya’yı yakından tanıyalım…

 

Güney Pasifik Okyanusu ile Hint Okyanusu arasında yer alan Tasmanya Adası ile çok sayıda küçük adayı kapsayan Avustralya, Okyanusya kıtasında yer alır. Avustralya, kıtanın çok büyük bir bölümünü kaplar. Okyanusya kıtasının geri kalanı, okyanusa dağılmış küçüklü büyüklü adalardan oluşur.

Avustralya’nın başkenti Canberra, en büyük şehri ise Sidney’dir. Para birimi Avustralya Doları’dır.

Avustraya’da yaşayanların çok farklı etnik kökenleri bulunmaktadır: yüzde 37,13 Avustralyalı, yüzde 31,65 İngiliz, yüzde 9,08 İrlandalı, yüzde 7,56 İskoç, yüzde 4,29 İtalyan, yüzde 4,09 Alman, yüzde 3,37 Çinli, yüzde 1,84 Yunan

Ülkenin yönetim şekli anayasal monarşidir, ancak parlamenter sisteme sahiptir.

Avustralya’nın nüfusu 2015 verilerine göre 22,5 milyonu aşmıştır. Nüfus yoğunluğu adanın doğu, güneydoğu ve güneybatı kıyılarında toplanmıştır. Ulusal dil İngilizce olmakla birlikte adada çok farklı diller konuşulur.

Refah seviyesi yüksek bir ülkedir, dünyanın en büyük on üçüncü ekonomisidir.

Avustralya doğal kaynaklar açısından zengin bir ülkedir. Bunların başlıcaları, kömür, boksit, demir cevheri, bakır, kalay, altın, gümüş, uranyum, nikel, kurşun, elmas, doğal gaz ve petroldür. Ülke dünyanın en büyük kömür ihracatçıdır.

Ülkede tarıma uygun alanlar azdır. Başlıca tarım ürünleri tahıl, şeker kamışı, tütün, pamuk, muz, yer fıstığı, ananas ve üzümdür.

Avustralya’da hayvancılık oldukça gelişmiştir. Koyun ve sığır yetiştiriciliği yapılır. Ülkede, hayvancılığa bağlı olarak yün üretimi de yoğun olarak yapılır.

 

İklim ve coğrafya

Avustralya’da geniş toprakları nedeniyle farklı iklim tipleri görülür. Kuzey bölgelerinde tropik iklim, iç kısımlarında çöller ve güneyde sıcak, Akdeniz iklimine yakın bir iklim hüküm sürer.

Güney Yarımkürede olduğu için Avustralya’da kış mevsimi Mayıs ayından Ekim ayına kadar sürer. En düşük sıcaklıklar Temmuz ayında ölçülür.

Sydney, Brisbane, Melbourne, Adelaide ve Perth gibi sahil şeridinde yer alan şehirler ılık kışlar ve sıcak yazlar geçirirler. Buna karşılık Darwin ve Cairns tropik iklimin yaşandığı şehirlerdir.

Avustralya ortalama yüksekliği 200 metre civarında olan bir ülkedir. Adanın iç kesiminde Büyük Viktorya ve Gibson çölleri yer alır. En önemli gölü deniz seviyesinin 12 metre altındaki Eyre Gölü’dür.

 

Bitki örtüsü ve hayvanlar

Avustralya’nın doğu sahili ve Tasmanya’da ormanlar ve çalılıklar vardır. Okaliptüsler ve akasya yaygın bitki örtüsüdür. Adanın Kuzeydoğu kıyısında tropik ormanlar yer alır.

Adada ülkeye özgü hayvanlar yaşar. Bunlardan biri Tasmanya canavarı ya da Tasmanya şeytanıdır. Tasmanya canavarı, keseli ve yırtıcı bir hayvandır. Tasmanya canavarının nesli, Avustralya’da 14. yüzyılda tükenmiştir. Bu tür şu anda sadece Tasmanya Adası’nda yaşamaktadır.

Bir başka Avustralya’ya özgü hayvan kangurudur. Arka ayakları üzerinde sıçrayarak yol alan kangurular, otçul ve keseli bir memeli türüdür.

Ülkede yaşayan diğer hayvan türleri arasında vahşi bir köpek cinsi olan dingo, papağanlar, tilki, tavşan, koalalar, yaban atları, develer, su aygırları, çok sayıda kuş çeşidi bulunmaktadır. Ülke hayvan çeşitliliği açısından çok zengindir.

 

Avustralya tarihi

Ülkede ilk insan yerleşiminin 42-45 bin yıl öncesine dayandığı tahmin edilmektedir. İlk Avustralyalılar, Aborjinlerin atalarıdır. Aborjinlerin Buz Çağı’nda Güney Asya’dan geldiği düşünülmektedir.

17. Yüzyılda Avrupalı gezginler Avustralya’ya keşif seyahatlerinde bulunduysa da 1770’de Kaptan James Cook ülkeye gelip toprakları Britanya İmparatorluğu adına sömürgeleştirmiştir.

Başlangıçta Avustralya bir sürgün yeri olarak mahkumların getirildiği bir ada oldu. 1790’lardan sonra ülkeye özgür yerleşimciler geldi. Avustralya yerlilerinin nüfusunun, Avrupalıların kıtaya yerleşmeye başladığı sıralarda 350 bin civarı olduğu tahmin edilmektedir. Aborjinler, yeni gelen yerleşimciler tarafından topraklarından atılıp, bulaşıcı hastalıklar nedeniyle kitlesel ölümler yaşadılar.

1820’lerde Avustralya geniş çiftlikler kurulmaya başlandı.

Zengin altın yatakları ve hayvancılığın getirisi olan yün sayesinde Melbourne ve Sidney şehirleri gelişmeye başladı.

Avustralya’nın altı eyaleti, 1 Ocak 1901’de tek bir anayasa altında birleşti.

Avustralya ve Birleşik Krallık arasındaki birçok yasal bağlantı, Avustralya’nın 1942 yılında, 1931 Westminister Yasası’nı kabul etmesi ile resmen son bulmuştur.