Çocuklarda diyabet ve tedavisi

Ülkemizde yaklaşık 18 bin diyabet hastası çocuk olduğu tahmin ediliyor. Çocuklarda diyabet hastalığının belirtileri nelerdir? Tedavi süreci nasıl işler?

 

Diyabet veya sıkça kullanılan ismiyle şeker hastalığı, yetişkinlerde daha sık görüldüğü için çocukların bu hastalığa yakalanabileceği pek akla gelmez. Oysa çok küçük yaşlardan itibaren çocuklarda şeker hastalığı görülebilir.

Diyabet çocuklarda seyrek görülse de kronik özelliği ve uzun dönemli vereceği zararlar gözönünde bulundurularak kontrol altında tutulmalıdır.

Çocuklarda diyabetin kontrol altında tutulmaması, erken yaşlarda böbrek hastalıklarına, görme kayıplarına, erken kalp ve damar hastalıklarına neden olmaktadır.

 

Tip 1 diyabet

Çocuklardaki şeker hastalığının tamamına yakını Tip 1 diyabet türünde görülürken, bu hastalığın başlangıç yaşı olarak da ortalama 8 kaydediliyor. Pankreasta insülin salgılanan hücreler zarar gördüğü için çocuklar hayatları süresince insülin kullanmak zorunda kalıyorlar.

Tip 1 şeker hastalığının çocuklarda görülmesinin tek bir nedeni yoktur. Şeker hastası olan çocukların yüzde 90’ından fazlasının ailesinde diyabet hastası bulunmaz. İnsülin yapan hücrelerin, vücudun savunma sistemi tarafından yok edilmesi hastalığa yakalanma nedenleri içinde yer alır. Bu süreçte ise enfeksiyonlar, toksinler, besinler, hızlı büyüme gibi faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.

Tip 1 diyabetin en sık görülen belirtileri, çok ve sık idrar yapma, çok su içme ve her zaman görülmese de iştah artmasıdır. Bunun dışında çocuğun gece idrar yapmak için uyanması ve bazen gece altını ıslatması da belirtiler arasında yer alır.  Çocuklar iştahlarının artmasına rağmen kilo kaybederler.

Bazı çocuklarda da halsizlik, ateş, karın ağrısı görülür. Okul performansı düşer. Sık devamsızlık yapmaya başlar.

Bu belirtilerin dikkate alınmaması, sağlık kuruluşlarında doğru tanı konulamaması hastalığın ilerlemesine ve tehlikeli bir boyuta gelmesine neden olur.

Tip 2 diyabet

Tip 2 diyabet için en önemli risk faktörü obezite ve hareketsiz yaşamdır.

Çocukların fast food ve hazır gıdaları tüketme oranındaki artış ve fiziksel aktivitenin azalması, bu tip diyabete yakalanma riskini artırmaktadır.

Ülkemizde Tip 2 diyabete yakalanan çocukların sayısı görece azdır. En tipik belirtisi, karın yağlanması ile kendini gösteren şişmanlık, ense ve koltuk altlarında derinin renginin koyulaşması ve kalınlaşmasıdır. Tip 1 Diyabet’te olduğu gibi su içme ve idrara çıkma sıklığı artar. Tip 1 Diyabet’in aksine Tip 2 Diyabet’de belirtiler uzun zaman önce başlar ve genetik faktörler daha etkilidir.

 

Tedavi süreci

Çocuklarda şeker hastalığı bir kez oluşunca yaşam boyu sürer. Yani Tip 1 Diyabet, iyileştirilebilen bir hastalık değildir. Bununla birlikte bu çocukların ihtiyacı olan insülin, deri altına enjeksiyonla verilebilir ve bu şekilde normale yakın bir yaşam sürdürebilirler.

İnsülinin yanında sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz de çok önemlidir. Hastalığa bilinçli yaklaşılması sonucunda çocukların yaşamında ciddi bir kısıtlama olmaz.

Tip 2 Diyabet tedavisinde ise ilk olarak beslenme biçimi değiştirilir ve insülin direncini azaltan ilaçlar kullanılmaya başlanılır. Bu tedavi sonuç vermezse, insülin tedavisine geçilir.

 

*Arkadaşım Diyabet web sitesinden yararlanılmıştır.