Diş çürüğü nedir, nasıl tedavi edilir?

Toplum olarak çok ağrı yapmadığı sürece pek de önemsemediğimiz diş çürüğü nedir?.. Diş çürüğü nasıl oluşur?.. Önlem alınabilir mi?..

Diş çürüğü dişlerin sert dokularının bakteriler aracılığı ile harap edilmesidir. Dişlerimizi bir süre fırçalamadığımızda dişler üzerinde, ‘bakteri plağı‘ denen içerisinde bol miktarda bakteri yaşayan yumuşak beyaz bir tabaka oluşur. Bu bakteriler yediğimiz şekerli yiyecekleri parçalayarak asit oluştururlar. Belirli bir süre dişlerimizi fırçalamazsak bu asitler dişlerimizin sert dokularını eritmeye başlar ve dişlerimiz çürür.

Diş çürümesinin en önemli belirtisi ağrıdır. Ağrı çoğunlukla soğuk, sıcak, tatlı ya da ekşi yendiğinde başlar ve etken ortadan kalkınca da geçer. Fakat çürük eskidikçe ağrı süreklilik kazanır. Dişin çürüdüğü siyahlaşmasından ve oyuk oluşmasından anlaşılır. Bazen de kırıldığında fark edilir. Dişin iç yüzeyinde ya da kökünde oluşan göremediğimiz çürükler de olabilir.

Yılda en az bir kez, mümkünse altı ayda bir herhangi bir rahatsızlık hissetmesek bile diş hekimine gitmemiz ağız sağlığımızı koruyacaktır.

Diş çürüğünden korunmak için neler yapılmalı?

Diş çürüğünün meydana gelmesi için en az iki faktör bir arada bulunur; bakteri plağı ve şekerli yiyecekler. Bu iki faktörden biri ortadan kalkarsa çürük oluşmayacaktır.

Şekerli yiyeceklerin hiç yenmemesi mümkün olmayacağından bakteri plaklarının temizlenmesi öncelikli çözümdür. Bakteri plağını temizlemek için dişleri düzenli fırçalamak, diş ipi ve ara yüz fırçaları kullanmak gereklidir.

Fırçalama işlemi günde en az iki kere yapılmalıdır. Diş fırçaları orta sertlikte olmalı, fazla sert fırçalar tercih edilmemelidir. Diş macunları içerisinde iri parçacıklar bulunmamalı ve fırçalama işlemi en az 2 dakika sürmelidir. Diş temizleme maddesi olarak diş tozları kullanılmamalıdır.

Dişleri fırçalarken fırça, diş ve diş etinin birleşim yerine yerleştirilir ve kırmızıdan beyaza (diş etinden dişe) doğru olacak şekilde süpürme hareketi uygulanmalı veya yine diş-diş eti birleşimine yerleştirilen fırçaya küçük dairesel hareketler yaptırılarak dişler fırçalanmalıdır.

Diş ipi, dişlerin birbirine değen yüzlerinin temizlenmesi amacıyla kullanılır. Fırçanın kılları bu aralara giremediğinden buraların temizliği ancak diş ipi ile yapılabilir. Diş ipini bu aralıklara dik olarak geçirip dişin yan yüzünü sıyırarak dışarıya çıkarmak gerekir. Böylece dişlerin yan yüzlerini temizlemiş oluruz.

Fırça kullanmaksızın ağız gargarası kullanmak dişlerimizi temizlememizi sağlamaz.

Diyabetin diş sağlığı üzerinde etkisi var mı?

Diyabetiklerde, diş ve diş eti hastalıkları, genel nüfusa göre üç kat sık görülür. Şeker ilaçlarının çoğu ağız kuruluğu da yapar. Tükürük salgısının daha az olması dişlerde plak birikimini tetikler. Önce bir mantar enfeksiyonu ya da ülser ile başlayan sorun ödem ve fırçalama sırasında kanama ile şiddetlenerek diş eti iltihabına dönüşür. Bu durum da diyabeti şiddetlendirir.

Normalde tükürük şeker içermez; ancak kan şekeri belli bir düzeyin üstünde olduğunda tükürükte artmış miktarlarda şeker bulunur. Yüksek veya dengesiz kan şekeri düzeylerine sahip bir kişinin dişlerinde çürük olma riski daha fazladır. Hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) olduğunda, tükürükteki şeker miktarının fazlalığı, mikropların üremesini ve enfeksiyonu kolaylaştırır. Eğer fırçalamaya özen de gösterilmiyorsa hızla çürük oluşur.

Alınacak ilk önlem bol su tüketmek ve günde üç kez dişleri dikkatle fırçalamaktır. 6 ayda bir mutlaka diş muayenesi yaptırılmalıdır.

Ağız sağlığımız tüm sağlığımızı mı etkiliyor?

Diş ve diş eti sağlığı, genel sağlığın vazgeçilmez bir parçasıdır. Sağlıklı dişleriniz ve diş etleriniz yoksa hastalanma olasılığınız artar. Dahası dişinize gizlenmiş bir enfeksiyon kalbinizi, böbreğinizi veya damarlarınızı tehdit edebilir.

Uzmanlar, geleceğimizi tehdit eden temel sağlık sorunlarına vücuttaki iltihaplanmanın etkisinin yüksek olduğu düşüncesinde birleşiyorlar. İltihaplanmanın romatizmal hastalıklardan obeziteye, bağışıklık problemlerinden, böbrek, karaciğer sorunlarına pek çok alanda sağlığı tehdit ettiği de bilimsel bir gerçek.