Güneş Sistemi ve gezegenler hakkında ilginç bilgiler!

Güneş Sistemi nedir, Güneş Sistemi nasıl oluşmuştur sorularının cevaplarını ve Güneş Sistemi’nin enlerini sizin için derledik.

Güneşi Sistemi, Güneş ve onun etrafında dönen sekiz gezegen (eskiden dokuz), bu gezegenlerin 166 adet uydusu; 5 cüce gezegen ve onların bilinen altı uydusu ile milyarlarca gök cisminden meydana gelmektedir. Astronomların “mavi bilye” dedikleri Dünya’mız da Güneş Sistemi’nin bir parçasıdır.

Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin sırası Güneş’e olan uzaklarına göre şu şekildedir: Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün. Bunun dışında 5 cüce gezegen bulunmaktadır: Eskiden 9. Gezegen olarak kabul edilen ama artık bir cüce gezegen olarak sınıflandırılan Plüton, Haumea, Makemake, Ceres ve Eris. Sonuncu Eris bilinen en büyük cüce gezegendir.

GÜNEŞ SİSTEMİ NASIL OLUŞMUŞTUR?

Güneş Sistemi 4,6 milyar yıl önce dev bir toz ve gaz bulutunun kendi ağırlığı ve yerçekimi ile çökmesi sonucu meydana gelmiştir. Bunun sonucunda buluttaki maddeler dev bir halka halinde dönmeye başladılar. Bunu küveti doldurup gideri açtığınızda suyun dönerek gitmesine benzetebilirsiniz.

Dönmekte olan bulutun merkezinde küçük bir yıldız oluşmaya başladı. Yıldız etrafında dönen buluttan toz ve gazlar almaya devam ettikçe giderek büyüdü. Merkezdeki bu kütlenin uzağında daha küçük kütleler toplaştı ve onlar da kendi içlerine çökmeye başladılar. Merkezdeki yıldız nihayetinde Güneş oldu ve merkezden uzakta toplanan kütleler de gezegenler, cüce gezegenler ve Güneş Sistemi’ndeki diğer gök cisimleri oldu.

GÜNEŞ SİSTEMİ’NİN ENLERİ

Güneş Sistemi’nin toplam kütlesinin %99.86’sını oluşturan ve çekim kuvveti ile sistemi bir arada tutan gök cismi tabii ki bir sarı cüce olarak sınıflandırılan G2V tipi bir yıldız olan Güneş’tir. Kalan kütlenin (0.14) %90’dan fazlasını ise Güneş Sistemi’nin büyük iki gök cismi Jüpiter ve Satürn oluşturur. Bunlara kıyasla sistemdeki diğer gök cisimleri o kadar küçüktür ki tek başlarına sistemin ancak çok küçük bir parçasıdırlar.

Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni Jüpiter’dir. Sistemdeki tüm gezegenleri Jüpiter’in içine sığdırabilirsiniz.

Venüs gezegeni Güneş Sistemi’nin en uzun yılına sahiptir. Venüs’ün bir yılı (Güneş’in etrafında döndüğü süre) Dünya’da 248.5 yıla karşılık geliyor. Sistemin en kısa yılı ise Güneş’e en yakın gezegen olan Merkür’e ait. 1 Merkür yılı Dünya’da 88 güne karşılık geliyor.

En uzun gün de Venüs’te yaşanıyor. Venüs’ün kendi etrafında dönmesi dünya zamanına göre 243 gün sürüyor. Kendi etrafında en hızlı dönen gezegen ise Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni Jüpiter. Jüpiter’in 1 günü Dünya zamanına göre sadece 9.8 saat sürüyor.

Güneş Sistemi’nin en yoğun gezegeni Dünya’dır. Yoğunluğu en az gezegen ise Satürn’dür. Hatta Satürn gezegeni suda yüzebilir (Tabii gezegeni alabilecek kadar büyük bir su kütlesi bulabilirseniz…).

Güneş Sistemi’nin en büyük uydusu Jüpiter’in Ganimede adlı uydusudur. Bu uydu Merkür gezegeninden daha büyüktür ve çapı Dünya’nınkinin üçte biridir.

Güneş Sistemi’nde en büyük fırtına Jüpiter’deki 28 bin kilometre uzunluğunda ve 14 bin kilometre genişliğindedir. Dünya’yı içine alabilecek kadar büyük olan bu fırtına yüzlerce yıldır devam etmektedir.

En hızlı rüzgârlar Neptün’ün yüzeyinde esmektedir. Bu gezegendeki rüzgârların hıza saatte 2,400 km’ye ulaşmaktadır.

Güneş Sistemi’nin en büyük volkanı Olympus Mons, Mars’ta bulunmaktadır. 27 km yükseklikteki bu volkanın 20-200 milyon yıl önce patladığı tahmin ediliyor.

En büyük krater Valhala, Jüpiter’in uydusu Callisto’da yer alıyor. Kraterin merkezi 600 km uzunluğunda ve etrafındaki halkalar (çarpmanın etkisiyle oluşan) neredeyse 3000 km’ye kadar yayılıyor.

Güneş Sistemi’nin en sıcak gezegeni 480 derece ile Venüs’tür. Sistemdeki en soğuk gök cismi ise Neptüne’ün Triton adlı uydusudur.