
Hikayenin sırlarını öğrenmek için: Masalın Aslı
Uygarlık tarihini masal gibi anlatan “Masalın Aslı”, Türkiye’nin en önemli tiyatro yazarlarından biri olan Vasıf Öngören’in imzasını taşıyor.
Türk tiyatrosunun en önemli yazar ve yönetmenleri arasında sayılan Vasıf Öngören’in yazdığı tek masal kitabı olan Masalın Aslı, akıcı ve güzel Türkçesi ile hem çocuklar hem de büyükler için uygarlık tarihini anlatıyor. Hikayeleri birbirinin devamı olan iki kitaptan oluşan Masalın Aslı’nda, 10 masal yer alıyor.
Birinci kitap “Aydınlıktan Karanlığa” başlığını taşıyor ve 6 masaldan oluşuyor. İkinci kitap “Karanlıktan Aydınlığa” ise 4 masal ile hikayeyi tamamlıyor. Nurhayat Polat’ın resimlerini yaptığı kitapta uygarlık ve üretim tarihi büyük bir ustalıkla masallaştırılmış.
Masalın Aslı için bir koşul
Öngören’in masalında, masalları okuyucu bir çocuk anlatıyor. Ama bu masalları öğrenebilmenin ilk koşulu, her birini en az on çocuğun dinlemesi… Üstelik bu çocukların da, daha sonra bu masalı on çocuğa anlatması gerekiyor.
Masalı ilk dinleyen on kimsesiz çocuk, doğadaki bütün canlılarla ve doğayla arkadaştır. Buldukları bir kuyuda keşfettikleri ışık kaynağının cevhere dönüştüğünü fark eden çocuklar, bu cevheri elde etmeye çalışırlar. Cevheri ancak on çocuk birlikte elde edebilmektedir. Cevherin özelliği ise istenilen bir nesneye dönüşebilmesidir. Yani onu elde edenin ihtiyaç duyduğu ya da hayal ettiği ne varsa, o olabilmektedir. Ekmek, tuz, bardak, ayakkabı… Daha büyük şeyler, örneğin bir eve de dönüşebilir ama bunun için daha fazla miktarda cevher çıkarılması gerekir.
Böyle başlayan masalın sürebilmesi için, daha önce de söylediğimiz gibi masalın mutlaka başka çocuklara anlatılması şartı vardır. Her bölüm sonunda masalı kesen anlatıcı çocuk, gidip hikayenin devamını dinler. Bu sırada diğer çocuklar da öğrendikleri kadarını arkadaşlarına anlatmış olur.
“Haydi gelin, size bir masal anlatacağım” diyerek başlayan hikayenin sonunu ise ancak Masalın Aslı’nı okuyanlar öğrenebilir.
Vasıf Öngören kimdir?
Masalın Aslı kitabının yazarı Vasıf Öngören, 1938 yılında Kütahya’da doğdu. Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli tiyatro sanatçısı, yazarları arasında sayılan Öngören, Brecht tiyatrosunun özelliklerini Türkiye’de uygulayan ilk dramaturgdur.
Asiye Nasıl Kurtulur?, Almanya Defteri, Zengin Mutfağı ve Oyun Nasıl Oynanmalı gibi toplumsal sorunları ele alan oyunlarıyla tiyatro tarihinde önemli bir yeri olan Öngören’in tiyatroya ilgisi ortaokul çağlarında ortaya çıkmıştır.
Lise yıllarında tiyatro kollarında görev alan Öngören, Jeofizik bölümünde okumasına rağmen bir yandan tiyatro çalışmalarını sürdürmüştür. 1962 yılında okulunu yarım bırakan Öngören, tiyatro eğitimi almak üzere 1962’de Berlin’e gitmiştir. Burada epik tiyatroyu Berliner Ensemble’da, kaynağında öğrenme imkanı bulan Vasıf Öngören, bir yandan da işçilik, tercümanlık, sokak ressamlığı gibi işler yaparak geçimini sağladı.
Türkiye’ye dönünce İstanbul ve Ankara’da oyunculuk yapan yazar, ilk oyunu Göç’ü yazdı. Çeşitli yayınlarda sanat, kültür yazıları yazan Öngören, arkadaşları ile kurduğu Ankara Birliği Sahnesi’nde kendi yazdığı oyunu Asiye Nasıl Kurtulur’u sahneledi. Bu oyun, büyük başarı kazanarak birçok yabancı dile çevrildi.
Yazdığı oyunlar ve yönetmenliği ile ödüller alan Öngören, 12 Mart askeri darbesinin ardından politik nedenlerle tutuklanarak 6 yıl hapis cezası aldı. Yaklaşık 2 yıl cezaevinde kalan Öngören, 1974’de genel af ile serbest bırakıldı.
1980’de yurtdışına çıkan Öngören, Batı Berlin ve Amsterdam’da tiyatro çalışmalarını sürdürdü ve burada Türk işçi ve öğrencilerden bir tiyatro topluluğu kurdu. Yazar ve yönetmen Öngören, 1984 yılında henüz 46 yaşındayken kalp krizi sonucu hayata veda etti.
Çocuklara özel hazırlanan ilk ve tek haber sitesi Yumurtalı Ekmek’i, facebook’ta beğenmeyi twitter ve Instagram'da takip etmeyi unutmayın!