İlk “Milli Uydu” 2020’de uzaya gönderilecek!

Bugünlerde Türk mühendisleri ve bilim insanları, tamamı yerli kaynaklarla yapılacak bir “Milli Uydu Projesi” için çalışıyor. Peki uydular neden bu kadar önemli? Ne işe yarıyorlar?

Hepimizin bildiği gibi uydu, bir gezegenin ya da başka bir uydunun etrafında belirli bir yörüngede dönen gök cismi olarak tanımlanır. Yapay uydulardan ayırmak amacıyla doğal uydu veya tabii uydu da denebilir. Dünya’nın tek doğal uydusu Ay’dır. Biz ise sizlere yapay uydulardan söz etmek istiyoruz. Yani gelişen teknoloji sayesinde insanoğlunun üretip, uzaya gönderdiği, belirlenen bir yörünge üzerinde hareket eden yapay uydulardan. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir.

Yapay uydular pek çok amaç için geliştirilip uzaya gönderilir. Bu araçlar sayesinde uzaydan, dünyadaki veriler toplanır ve dağıtılır.

1957’de SSCB tarafından fırlatılan ilk yapay uydu olan Sputnik 1’den beri, binlerce yapay uydu Dünya’dan fırlatılmıştır.

Dünyada uydu üretip gönderen ülkelerin sayısı oldukça az. Çünkü Uzay şartlarında 15-20 yıl boyunca kendi kendine kesintisiz çalışabilecek bir araç üretmelisiniz. Bu da oldukça maliyetli ve üst düzey mühendislik çalışması gerektiriyor. Türkiye 2011 yılında ürettiği RASAT uydusuyla kendi uydusunu üreten dünyadaki 10. ülke oldu.

Bugünlerde ise tamamı yerli kaynaklarla yapılacak “Milli Uydu Projesi”ni hayata geçirmek için çalışılıyor.

Türksat Uydu Haberleşme ve Kablo TV İşletme AŞ (TÜRKSAT) Genel Müdürü Ensar Gül, Mili Uydu Projesi’nin mali kaynağı, tasarımı ve yazılımı ile yerli bir proje olduğunu, ön tasarımının yapıldığını söyledi. Milli Uydu’nun 2019 yılında tamamlanması ve 2020 yılında uzaya gönderilmesi hedefleniyor.

Türkiye’nin ilk yerli mühendislik ve tasarımıyla yapılacak uydu projesinin yaklaşık 550 milyon lira olan proje finansmanı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve TÜRKSAT tarafından karşılanacak.

Uydunun yapımında TÜRKSAT’ın yanı sıra ASELSAN, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü, TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) ve CTech yer alıyor.

Uydunun ağırlığı yaklaşık 5 ton olacak. Milli uydumuzun yörüngesi dünyadan 36 bin kilometre uzaklıkta olacak.

Proje kapsamında uydunun uzaya fırlatılması için de bir fırlatma platformunun yapılması planlanıyor. Bunlar hayata geçtiğinde Türkiye uzay teknolojisine doğru büyük bir adım atmış olacak.

YAPAY UYDULAR NE İŞE YARAR?

Bu uyduların her birinin belli bir amacı vardır. Yapay uyduların amaçlarından bazıları şunlardır:

Haberleşme uyduları: TV, radyo, telefon gibi iletişim araçlarını kullanabilmek için uzaya gönderilmiş uydulardır. Modern haberleşme uyduları çoğunlukla “Molniya yörünge” veya “Alçak Dünya” yörüngelerini kullanırlar.

Meteoroloji uyduları: Bu uydular dünyadaki meteorolojik olayları gözlemlemek için kullanılırlar.

Anti-uydu silah sistemleri: “Katil uydular” olarak da bilinen bu uyduların amaçları düşman uydularını yok etmektir. Düşman uyduları vurmak için kinetik mermiler ya da enerji veya partikül silah sistemleri kullanırlar.

Astronomi uyduları: Uzaydaki diğer gökcisimlerini gözlemek amacıyla kullanılırlar.

Biyouydular (Biosatellites): Bilimsel amaçlarla canlı organizmalar taşıyan uydulardır.

Minyatür uydular: Çok çeşitli amaçlarla kullanılabilen sıradışı şekilde ufak cüsseli uydulardır. 500–100 kg arasında olanlara “miniuydu”, 100–10 kg arasında olanlara “mikrouydu”, 10 kg’dan daha hafif olanlara “nanouydu” denir.

Navigasyon uyduları: Radyo sinyalleri vasıtasıyla dünya üzerindeki mobil cihazların yerlerini GPS sayesinde tespit etmeye yarayan uydulardır. Günümüzde uçaklarda, otomobillerde hatta elde kullanımı oldukça yaygınlaşmış olan sistem. sayesinde dünya üzerindeki konum birkaç metre hassasiyetiyle tespit edilebilir.

Gözetleme uyduları (Reconnaissance satellites): Daha çok askeri gözetleme ve keşif amaçlarıyla kullanılan bu uyduların gerçek kabiliyetleri konusunda detaylı bir bilgi mevcut değildir. Bunun nedeni, bu sistemlere dair bilgilerin “çok gizli” gizlilik derecesinde olmasıdır.

Gözlem uyduları (Earth observation satellites): Bu uydular sivil gözlem amacıyla (çevre faciaları, harita yapımı vs.) kullanılan uydulardır.

Güneş enerjisi uyduları: Bu uydular güneş enerjisini dünya üzerindeki alıcılara yönlendirerek, alternatif enerji kaynağı olarak kullanılması planlanan uydulardır.

Uzay istasyonları: Uzay istasyonları, üzerinde insanların yaşaması için inşa edilmiş yapılardır. Günümüzde bilimsel amaçlarla kullanılan bu yapılar astronotların yıllarca barınmasına imkân verebilmektedir. Bu istasyonlar uzay taşıtı değillerdir ve iniş-kalkış kabiliyetleri yoktur. Bu istasyonlara gidiş geliş diğer uzay taşıtları vasıtasıyla sağlanır.

ÇİN GÖZLEM UYDUSU FIRLATTI

Mesela Çin, geçtiğimiz günlerde yüksek çözünürlüklü görüntü alma teknolojisine sahip Gaofın-4 uydusunu uzaya fırlattı.

Çin Ulusal Savunma Bilim, Teknoloji ve Sanayi İdaresi (SASTIND) Gaofın Projesi Yetkilisi Tong Şüdong, Gaofın-4’ün bu yıl başarıyla fırlatılan 19’uncu uydu olduğunu, uydunun, doğal afetleri, jeolojik felaketleri ve orman yangınlarını önleme, ayrıca meteoroloji tahmini için kullanılacağını söyledi.

Tong, Gaofın projesi kapsamında 2020 yılından önce yedi yüksek çözünürlüklü gözlem uydusunun daha fırlatılmasının hedeflendiğini açıkladı.

Uydu, dev kamerası sayesinde denizde seyreden bir petrol tankerini bile görebiliyor.

Projenin ilk uydusu olarak uzaya fırlatılan Gaofın-1’in üzerindeki kameralar, dünya üzerindeki bir araç ya da bisikletin fotoğraflarını çekebilme kabiliyetine sahip.

Kaynak: wikipedia.org – Gazeteler