Kan Kırmızı İse Neden Damarlarımızda Mavi Görünür?

Elimiz kesildiğinde, utançtan yahut heyecandan yanaklarımız al al olduğunda, yüzümüze doğru vuran sert rüzgarda vücudumuzdaki kan renginin kırmızı olduğunu anlayabiliriz. Fakat bileklerimize baktığımızda damarlarımızın mavi gözüktüğünü görürüz. Onlara bu mora çalan mavi rengi veren şey ne olabilir?

Hepimiz biliyoruz ki kanımızın doğal rengi kırmızıdır. Kana kırmızı rengini veren kan grupları değildir. Toplam kanın yaklaşık %40’ını oluşturan eritrositler yani diğer bir deyişle kırmızı kan hücreleridir. Kırmızı kan hücrelerinin görevi ana beyine, karaciğere, böbreklere, cilde yani aslında tüm organlara ana damarlar ve kılcal damarlar vasıtasıyla oksijen taşımaktır. Şah damar ve kılcal damar vasıtasıyla kırmızı kan hücreleri solunumla aldığımız oksijeni akciğerlerden toplar. Eritrositler tüm damarlar vasıtasıyla ve kan dolaşımı ile vücudun her tarafına ulaşır. Her eritrositin içinde demir ve protein içeren 250 milyon adet hemoglobin molekülü bulunur. Hemoglobin rengi koyu kırmızıdır. Oksijen, hemoglobindeki demire tutunduğu vakit hemoglobin kıpkırmızı görünür. Hatta göz alıcı bir parlak kırmızı. Oksijen alan hücreler, harcadıkları enerjiyle ortaya çıkan atık ürün olan karbondioksiti geri verirler. Hemoglobin, karbondioksiti yeniden akciğerlere taşır. Karbondioksiti nefesle dışarı veririz.

Oksijeni vücut hücrelerine ulaştıran kan koyu kırmızı bir renk alır. Fakat küçük bir kesikte damar dışına çıkan kan havadaki oksijeni emdiğinde yeniden parlak kırmızıya dönüşür. Peki bacak, kol ve bileklerimizdeki damarlarımız neden koyu kırmızı değil de mavi görünür? Zira mavi renk yalnızca bir ışık oyunudur. Toronto’da yapılan bir araştırmada bu sorunun yanıtı büyük ölçüde bulundu. Yapılan araştırmalarda yapay damar niyetine içi kanla dolu cam tüpler kullanıldı. Tüpler açık renkli bir cildi anımsatsın diye yağlı ve sütlü bir sıvıya batırıldılar. İlk batırılma anında kırmızı olan tüpler belli bir derinliğe ulaştığında maviye dönüştüler.

Peki renk neden değişti? Yine araştırmalar, cilt üzerine ışık vurduğunda daha uzun dalga boyunda olan kırmızı ışığın daha kısa dalga boyunda olan mavi ışığa göre daha derine indiğini söylüyor. Damarlar cildin en az 0.05 cm. altında olduğundan mavi ışık damar tarafından emilmeden dışarı yansıyor. Bu da damarlarımızım mavi görünmesine sebep oluyor.