Karaciğerin Yapısı, Önemi ve Karaciğere Bağlı Hastalıklar

Karaciğer, vücudun en büyük iç organı olup hayati bir öneme sahiptir. Ağırlığı 1200 ila 1600 gram arasında değişen bu organ kahverengiye yakın kırmızı bir renkte olup, şekil olarak üç yüzlü bir piramidi andırmaktadır. Karaciğer herhangi bir şekilde işlevini yerine getiremez hale gelirse bunun ilaçla ya da başka şekilde tedavisi mümkün olmayıp acil şekilde karaciğer nakli gerekmektedir. Bu organın yerini tutacak başka bir organ olmadığı için karaciğer sağlığını korumak hayati bir önem taşır. Alkol kullanmamak ve karaciğer dostu yiyeceklerden tüketerek bu konuda gerekli önlemi alabiliriz.

Karaciğer Nedir?

Karaciğerin hayati önemini daha iyi anlayabilmek için bu organın görevlerine bakmamız yeterlidir. Karaciğer kan deposudur. Herhangi bir nedenle bir insan aşırı miktarda kan kaybederse karaciğerde depolanan kan devreye girer. Karaciğer kandaki bakteri ve mikropları temizler, safra salgılar. Kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Karbonhidrat ve proteinlerin yağa dönüştürülmesi ve bu yağların yakılıp enerjiye çevrilmesine de yardımcı olur. Karaciğer protein metabolizmasında önemli bir yere sahiptir. Eğer bu işlevini yitirirse vücutta meydana gelen amonyak birikmesi ölüme sebebiyet verebilir. Kan plazma proteinlerinin azalması karaciğer büyümesine sebep olur. Tüm bunların yanı sıra karaciğer A, D, B12 vitaminleri ve demir depolanmasında da etkili bir organdır.

Karaciğer Nerede?

Vücudumuz için hayati bir öneme sahip olan bu organ, karnın sağ üst kısmında bulunmaktadır. Diyaframın altında sağdan sola doğru uzanmıştır. Midenin altındaki on iki parmak bağırsağına doğru açılan karaciğerin büyük bir kısmı kaburgalar tarafından örtülü vaziyettedir. Karaciğer dört parçadan oluşan bir organdır.

Karaciğer Hastalıkları

Karaciğerde görülen bazı hastalıklar karaciğer hücreleri ile ilgilidir. Siroz, hepatit ve çeşitli maddelerin karaciğerde birikmesi bu tür hastalıklardandır. Bunların yanı sıra yağ, hücre ya da glikojen birikmesi, tümör, abse ve kistler de bulunmaktadır. Bu saydığımız hastalıklar karaciğer hücreleri ile alakalıdır.

Karaciğer hastalıkları arasında safra yolu tümörleri ile safra yolu taşı ve iltihabı da sayılabilir. Karaciğerde damarlarla ilgili olarak toplardamar tıkanması da görülebilmektedir. Diğer organlarda olduğu gibi karaciğerde de tümör görülebilir. Bu tümörlerden kötü huylu olanları kansere neden olmaktadır. Aşırı kilo kaybı ve halsizlik ile ortaya çıkan karaciğer kanserinde ateş ve karında su toplanması da görülmektedir. Hızlı bir şekilde ilerleyen bu hastalık 6 ila 12 ay arasında ölüme neden olabilir. Karaciğere başka organlardan yerleşen kanser de olabilir. Böyle bir durumda hem karaciğer hem de kanserin olduğu diğer organ hasar gördüğü için sirozdan sonraki en tehlikeli karaciğer hastalığıdır.

Karaciğerde mikrobik ve amip absesi gibi hastalıklarda görülebilir. Ateş, terleme, titreme, kilo kaybı, bulantı, kusma, karaciğer ağrısı ve hafif bir sarılıkla kendini belli eden karaciğer absesi cerrahi müdahale ve ilaç ile tedavi edilebilmektedir. Eğer amip absesi söz konusu ise böyle bir durumda cerrahi müdahaleye gerek kalmadan, ilaç tedavisi de yeterli olabilir.

Akut ya da kronik olan bazı hastalıklar karaciğerin hayati fonksiyonlarını tedavi edilemeyecek şekilde etkileyebilir. Böyle bir durumda karaciğer yetmezliği ortaya çıkar. Karaciğer yetmezliği ciddi bir hastalık olup ilaç ile tedavisi mümkün olmadığı için karaciğer nakli gerekmektedir. Karaciğer yetmezliği olması halinde hastaya acilen karaciğer nakli yapılması gerekmektedir.

Karaciğer Dostu Yiyecekler

Sağlıklı bir yaşam sürmek için karaciğer dostu yiyeceklerin tüketimine özen gösterilmelidir. Karaciğer dostu olarak bilinen enginar ve karaturp tüketilebilir. Enginar yaprağından yapılan çaydan günde 2 fincan kadar içilebilir. Karaturp ise salata olarak tüketilebilir. Bunların yanı sıra tere, bezelye, havuç, limon, siyah zeytin, portakal, üzüm ve biberiye de karaciğer dostu sebze ve meyveler arasındadır. Kereviz, brokoli, badem, turp ve patlıcan da sorunlu karaciğerin normal işlevine kavuşmasına yardımcı olan gıdalar olarak aklınızda bulunsun. Başta karaciğer kanseri olmak üzere birçok hastalığı önlemek için bu yiyeceklerin tüketimine ağırlık verilebilir. Kırmızı lahana, turp, yeşil zeytin, tereyağı, kahve ve alkol ise karaciğere zararlı olan besinlerdir.