Likapa nedir?

Likapa nedir, likapanın faydaları nelerdir? Likapa meyvesi ülkemizde hangi bölgede yetişiyor?..

Yaban mersini veya ayıüzümü, fundagiller familyasına ait, ılıman iklim seven bir üzümsü meyvedir. Anavatanı Kuzey Yarımkürenin serin ve dağlık bölgelerinde yetişen birçok türü vardır. Genel olarak Kuzey Avrupa, Amerika’daki Rocky Dağları ve Türkiye’de, Karadeniz Bölgesi bölgesinin rakımca yüksek olan fundalık ve ormanlık bölgelerinde yabani formda değişik tipleri bulunmaktadır.

Yaban mersini özellikle 1906 yılında Amerika’da başlatılan ıslah çalışmaları sonucu doğadaki yabani formlarına göre kültüre alınan çeşitlerin, özellikleri daha üstün niteliklere sahiptir.

Ilıman iklim kuşaklarında yetişebilen bir meyve türü olup botanik olarak gerçek üzümler grubunda yer almaktadır. Kültürü yapılan ve ekonomik öneme sahip olan yüksek boylu, alçak boylu ve tavşan gözü likapası olmak üzere üç farklı türü vardır. Amerika, Kanada başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde binlerce hektarlık alanlarda tarımı yapılmaktadır.

Günümüzde ticari olarak yetiştirilen likapalar, 1906 yılından itibaren Amerika Birleşik Devletlerinde başlatılan seleksiyon çalışmalarının ürünüdür. Bu çalışmalarla seçilen likapa tipleri daha sonra kendi aralarında melezlenerek yeni çeşitler elde edilmiştir. Çok hızlı bir şekilde üretilerek satışa sunulan likapalar dünyada en popüler meyvelerden biridir. Islah çalışmaları ile geliştirilen yeni likapa çeşitleri, doğada bulunanlara göre çok daha iri, daha sulu ve daha tatlı meyvelere sahiptir. Bu yönleriyle daha geniş alanlara adapte olabilmektedirler.

Ülkemizde ise 2000’li yıllarda Rize’de üretilmeye başlanmıştır. Karadeniz insanı tarafından likapa, ligarba, sanako, dal likapası, yer likapası, motsvi, merhauk, mahabak, kaskanaka, çela, ançela, çalı çileği, süpürge çalısı, ayı üzümü, çay üzümü, çoban üzüm veya göğen gibi çok çeşitli isimlerle tanınmaktadır. Likapa, Karadeniz Bölgesi’nde ürün çeşitliliği bakımından son derece değerli bir meyvedir ve bu bölgede reçel veya pekmez yapılarak tüketilmektedir. Asitli toprakları seven likapanın üretimi zor şartlarda olduğu için, dünyada üretimi oldukça azdır.

Likapanın faydaları nelerdir?

* Kan şekerini düzenler.
* İdrar yollarını temizler
* İçerdiği A, B, C vitaminlerinin yanı sıra, fosfor, bakır, magnezyum ve çinko sayesinde beyin sağlığını korur.
* Lif oranı bakımından oldukça zengin olan likapa, içerdiği antioksidanlar sayesinde kalp hastalıklarından korur.
* Sindirim sistemini düzenler.
* Pterostilben, ellagic asit gibi kansere karşı koruyucu içeriğiyle ayrıca C vitamininden de zengin olmasıyla özellikle kolon, rahim ve karaciğer kanserine karşı faydalıdır.
* Enerji metabolizmasını düzenleyici, sakinleştirici özelliğiyle doğal antidepresandır. Rengi ne kadar koyuysa içeriği de o kadar zengin olmaktadır.
* Likapa çayı, idrar yolu enfeksiyonlarını giderir ve ishal giderici özelliğe sahiptir.
* Düşük kalorili bir meyve olan likapa, diyet yapanlara yardımcıdır.
* Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
* Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
* Damar sertliği oluşumunu engeller.
* Sakinleştirici özelliğe sahiptir.