
NASA, uzayda denizanası yetiştirdi!
NASA, 1991’de yapılan deneyde uzayda 60 bin denizanası yetiştirdi. İşte NASA’nın bu ilginç çalışmasının hikâyesi…
Bilim insanları uzay-havacılık tarihi boyunca bir çok ilginç deneye imza attı.
Bu deneylerin başında hayvanlar üzerinde yapılan deneyler öne çıkarken, NASA’nın 20 yıldan bu yana Uzay’a binlerce denizanası gönderdiği ortaya çıktı. NASA, 1991’de yapılan deneyde Uzay’da 60 bin denizanası yetiştirdi.
ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), 1991’de başlattığı Spacelab Life Sciences (SLS-1) görevinde yerçekimsiz ortamın canlılar üzerindeki etkilerini gözlemlemeyi amaçladı. Bu deneyler kapsamında Uzay’a gönderilen canlılar arasında denizanaları geliyordu.
The Atlantic sitesinin haberine göre, Columbia uzay mekiği ile yapay deniz suyu ile dolu şişe ve torbalar içine konan 2 bin 478 yavru denizanası, Uzay’a ateşlendi. Astronotlar da yerçekimsiz ortamda denizanalarının hareket etmesini ve büyümesini sağlamak için yapay deniz suyuna kimyasallar enjekte etti. Görevin sonlarına doğru NASA deneyi önemli bir aşama kat etmişti. Dünya’nın yörüngesindeki denizanası sayısı 60 bine ulaştı.
Bilim insanları Uzay’daki deneyde denizalarının yerçekimsiz ortamda nasıl gelişim gösterdiğini görmenin yanı sıra, bu canlıların insanlarla beraber sahip olduğu bir özelliği net bir şekilde gözlemledi: Yerçekimsiz ortama uyum sağlamak.
Nasıl başardılar?
Bir bilim insanı, Atlantic’e denizanalarının bu işi nasıl yaptıklarını açıkladı:
“Denizanası büyüdükçe, gövdesinin kenarlarında kalsiyum sülfat kristalleri oluşturur. Küçük bir hücre torbasında yer alan kristaller, aynı zamanda özelleşmiş tüylerle kaplıdır. Düzenli bir şekilde yayılan kristaller, denizanası hareket ettiğinde yer aldığı paketin dibine iner. Hareket eden tüyler sinirlere sinyal gönderir ve denizanaları aşağı-yukarı algısını yapar. Sahip oldukları tek şey yerçekimidir.”
İnsanlar, denizanalarına benzer olarak iç kulaklarındaki kalsiyum kristaller sayesinde dengelerini sağlıyor. Bu kristaller ultra-hassas hücre tüylerini uyararak beyne, yerçekiminin bizi ne tarafa çektiğini iletir.
Advances in Space Research dergisinde yayımlanan STS-1 (Space Transportation System) deneyinin sonuçlarına göre, Uzay’daki denizanaları morfolojik olarak Dünya’dakilerden fazla farklılık göstermezken, Dünya ve Uzay’daki hareketleri arasında farklılık olduğu belirtildi. Denizanaları, Dünya’ya döndüklerinde de hareketlerinde sorunlar yaşadı.
Denizanası nedir?
Denizanası(medüz) yassılaşmış ve yüzmeye uyum yapmış polipler( basit yapılı hayvanlar) olarak tanımlanabilirler.
Vücut şekli çoğunlukla yayvan ya da kubbeli bir şemsiye şeklindedir. Poliplerden daha karmaşık yapılı canlılardır. Yüzme organı olarak bir şemsiye gelişmiştir. Bu organ sayesinde hayvan ileriye doğru hareket eder.Medüzlerin beyinleri yoktur. Bunun yerine sinir sistemleri ışığa ve kokuya duyarlı şekilde yaratılmıştır. Küçük balıklarla ve diğer küçük deniz canlılarıyla beslenirler. Vücutları hidrodinamik olmadığı için yavaş yüzerler ve avlarını yakalamalarına yardımcı olacak şekilde bir dalgalanma yaratırlar.
Eşsiz olarak da üreyebilen deniz anaları gövde kısımlarında bulunan bezlerdeki üreme hücrelerini suya döker ve yumurta suda döllenir. Döllenme sonucunda yumurta, önce larva sonra polip evrelerinden geçer. Yumurtadan çıkan larvalar polip olarak gelişim geçirdikten sonra bir denizanası haline gelebilir. Bazen de polip olarak yaşamını sürdürür.
Çocuklara özel hazırlanan ilk ve tek haber sitesi Yumurtalı Ekmek’i, facebook’ta beğenmeyi twitter ve Instagram'da takip etmeyi unutmayın!