Pelikan kuşunun özellikleri

Keseleriyle ünlü pelikan kuşlarının özellikleri nelerdir? En çok nerede yaşarlar? Pelikanlar hakkında bilgi…

 

Latince adı “Pelecanus” olan pelikan, kutan olarak da bilinmektedir. Leyleksiler takımının pelikangiller familyasından bir kuştur. Pelikanlar, büyük ve geniş tatlı sularda ve okyanuslarda yaşar.

Pelikanlar göçmen kuşlardır. Kışın, sıcak yerlere göçerler.

Alt çenelerinden sarkan ve yiyecek depolamaya yarayan, aynı zamanda genişleyebilen keseleri pelikanların en dikkat çekici özellikleridir. Boğaz keselerini genişleterek çok sayıda balık avlarlar. Ama su üstünde keselerindeki suyu boşalttıktan sonra avlarını yutarlar.

Pelikanlar oldukça iri kuşlardır. Uzunlukları 1-1,5 metreyi, kanatları da açıldığında 2 metreyi bulur. Kanat açıklığı 3 metreye ulaşan pelikanlar vardır.

Pelikanlar, genelde beyaz tüylü, kanatları ise siyah, beyaz ya da gri renkte olur. Gagası düz ve çok büyük olan bu kuş, alt gagasını avını yakalamak için kullanır. Üst gagası ise kapak vazifesi görür. Pelikanların dilleri oldukça kısadır. Kısa ve ince olmakla birlikte bacakları güçlüdür. Perdeli ayakları, dört parmaklıdır.

Pelikanlar, ağır hareketlerine karşın oldukça iyi uçar ve yüzer. Başlıca besin kaynakları balıktır. Ancak balığın yanı sıra kurbağa, semender de yerler. Koloniler oluşturarak üreyen pelikanlar genel olarak toplu olarak avlanırlar.

Pelikanların yuvaları genelde yerde olur. Yuvalar çoğunlukla kamışlar arasındadır. Dişi iki ya da üç yumurta yumurtlar. Yavrular gri doğar ve yumurtadan tüysüz çıkarlar. Anneleri yavruları uzun süre besler. Erkekler, genellikle dişilerden daha iridir. Gagaları da daha uzundur.

Pelikanların popülasyonu, DDT gibi kirleticilerle tehlikeye girmiştir.Ayrıca, pelikanlar, balıkçılarla aynı yerlerde avlandıkları için sıklıkla balık ağlarına ya da oltalarına takılırlar.

Pelikanlar, çağlar boyunca mitolojinin, dinlerin ve popüler kültürün öznesi olmuşlardır. Antik Mısır’da pelikan ölüm ve ölümden sonra yaşamı simgeler. Antik Peru ve Avustralya’nın yerli halklarınca pelikan hikayelere konu edilmiş bir kuş türüdür.

Hristiyanlıkta pelikan, İsa’nın son 12 saati çilesini sembolize eder. Pelikanların, yeterli besin olmadığında yavruları için kendilerini feda etmeleri, Orta Çağ Avrupa’sında hayvan hikâyeleri anlatan kitaplarda anlatılmıştır.

Günümüzde de pelikan birçok ülkenin, eyaletin ve kuruluşun simgesidir. Romanya’nın ulusal kuşu olarak kabul edilen pelikan, Karayipler’deki üç ülkenin -Saint Kitts ve Nevis,Barbados ve Sint Maarten-  armasında yer bulur. ABD’nin Lousiana eyaletinin bayrağında ve armasında pelikan vardır.

 

Pelikanın sekiz türü vardır.