Safiye Ayla’nın 107. doğum günü

Atatürk’ün en çok sevdiği Türk Sanat Müziği sanatçılarından Safiye Ayla’nın bugün 107. doğum günü. Safiye Ayla kimdir ve Atatürk’le nasıl tanışmıştır?

Google, Türk Sanat Müziği’nin önemli sanatçılarından Safiye Ayla’nın 107. doğum günü için Doodle olarak adlandırılan özel bir logo hazırladı.

Google’ın da unutmadığı sanatçımızı tanıyalım…

Cumhuriyet döneminin önemli kadın sanatçılarından Safiye Ayla Targan, 14 Temmuz 1907’de İstanbul’da doğdu.

Mısırlı Hicazîzade Hafız Abdullah Bey’in kızı olan Safiye Ayla, henüz doğmadan babası Abdullah Bey’i kaybetti.

Annesini de henüz üç yaşındayken vefat eden Safiye Ayla kimsesiz kalınca Sadabad Sarayı olarak inşa edilmiş Kağıthane’deki Çağlayan Darüleytamı’na verildi. İlkokulu bitirdikten sonra da Bursa Muallim Mektebi‘ne yazıldı.

Müziğe küçük yaşta piyano çalarak başladı. Bursa Kız Muallim Mektebi’ni bitirdi ve Beyoğlu’nda ilkokul öğretmenliğine atandı. Eyyubi Mustafa Sunar’dan müzik dersleri alan Ayla, Darüttalim Musiki Heyeti’nin konserlerine katıldıktan bir süre sonra öğretmenlikten ayrıldı ve gazinolarda çalışmaya başladı.

 

Yesari Asım Arsoy, Hafız Ahmet Irsoy, Selahattin Pınar, Saadettin Kaynak ve Udi Nevres Bey‘in müzik bilgilerinden yararlandı. 1932’de İstanbul Vali Yardımcısı Nuri Bey’in evinde verilen bir davette, Atatürk’ün huzurunda ilk kez şarkı söyledi ve kendisinin en beğendiği seslerden biri oldu.

1950’de besteci Şerif Muhittin Targan ile evlendi.  17 yıl süren evlilikleri Şerif Muhittin Targan’ın 1967 yılındaki vefatıyla sona erdi.Başta, açılışından itibaren İstanbul Radyosu olmak üzere Türkiye radyolarında sayısız konser verdi, beş yüzden fazla plak doldurdu. Büyük beğeni toplayan sesiyle ünü yurt sınırlarını aştı.

Ölçüye uyarak, iyi bir diksiyonla, düzgün, aynı zamanda da coşkun, çekici bir tavırla okurdu. Sesindeki pürüzsüz akış en tiz perdelerde bile kaybolmazdı. Zamanın gözde şarkılarıyla fantezilerini olduğu kadar, Rumeli türküleriyle klasik örnekleri de içine alan repertuvarlarıyla geniş bir dinleyici kesimince çok sevilmiş ve beğenilmişti.

“Seninle doğan güldür bu gönül” ve “Aşk yaprağına konarak koza öresim gelir” adlı iki de bestesi bulunan Safiye Ayla, 1942’de Rey Kardeşler’in “Alabanda” revüsünde (güncel espriler, skeçler, ve monologlara yer veren hafif ve eğlendirici sahne gösterisidir.) Kraliçe Mimoza rolündeki başarısıyla yetenekli bir oyuncu olduğunu da kanıtladı.

Safiye Ayla Mustafa Kemal Atatürk’ün en sevdiği sanatçılardan da birisidir. Ayla’nın Mustafa Kemal Paşa adına düzenlediği konserde “Yanık Ömer” adlı şarkısını okumuş ve Paşa büyük bir hayranlıkla tekrar tekrar okumasını söylemiştir. Konser sonunda Mustafa Kemal Atatürk, Safiye Ayla’nın yanına gelerek: “Safiye çok teşekkür ederim, çok güzel yorumladın” der ve sonra ekler: “Bu türküyü bir operada söylemeni çok isterim. Bunu başarırsan, beni gerçekten çok mutlu edersin.” der. Safiye Ayla her yere başvuru yapar, bir operada bu türküyü söyleyebilecek tek yer bulamaz ve 14 Ocak 1998’de de vefat eder.