Sakin şehir nedir?

Sakin şehir özellikleri nelerdir? Türkiye’deki sakin şehirler hangileridir?

Sakin şehir, yerel kimliğini ve özelliklerini koruyarak var olmak isteyen kasabaların ve kentlerin katıldığı bir birliktir.

Sakin şehir, İtalya’da “slow food” hareketinden doğmuş bir kentler birliği anlayışıdır. Slow food ise Carlo Petrini tarafından 1989 yılında İtalya’da kar amacı gütmeyen bir hareket olarak başlamıştır. “Slow food”, “fast food” hızlı yaşam ve yerel yemek geleneklerinin kaybolmasına karşı bir tepki ve bilinçlendirme hareketidir.

İtalyanca aslında sakin şehir kavramının orijinali “Cittaslow”dur. “Citta” şehir, “Slow” yavaş kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Cittaslow, slow food ile birlikte “Yavaş Hareketi”nin bir parçasıdır.

Sakin şehir hareketi nasıl doğdu?

İtalya’nın dört küçük kentinin belediye başkanları, 1999 yılında Slow Food hareketini kentsel boyuta taşımak amacıyla bir araya geldi. Kurulduğunda İtalya’daki şehirlerle sınırlı olan birlik, bugün dünya genelinde 28 farklı ülkedeki şehirlerin üyeliği ile büyümüştür.

Küreselleşme dünya genelindeki bütün şehirleri birbirine benzetirken, Yavaş Şehir hareketi yerel kimliği ve özellikleri önemser.
Bu birliğe üye olmak isteyen şehirlerin hangi alanlarda özel olduklarını saptamaları ve bu özelliklerini korumaları için strateji geliştirmeleri gerekmektedir.

Sakin şehirler, çevreye ve insan doğasına uyumlu, yenilenebilir enerji kaynaklarını ve yerel özellikleri teşvik eden yerlerdir. Bu birliğe üye olan şehirlerde, yerel üreticiler ve onların ürettikleri desteklenir.

Sakin şehir kavramı zaman zaman yanlış anlaşılmaktadır. Sakin şehirler, teknolojiye ve modern hayata karşı bir duruş sergilemez, yalnız bunları olabildiğince çevre koşullarına uydurmaya çalışır.

Sakin şehirlerin sembolü “salyangoz”dur.

Sakin şehir olmanın kriterleri

Bir şehrin sakin şehir olabilmesi için 7 farklı kategoride 70’e yakın kriterden en az yarısını karşılaması gerekmektedir.

Sakin şehir olmak için 7 kategorinin başlıkları şunlardır:
“Çevre politikaları, altyapı politikaları, kentsel yaşam kalitesi politikaları, tarımsal, turistik, esnaf ve sanatkarlara dair politikalar, misafirperverlik, farkındalık ve eğitim için planlar, sosyal uyum, ortaklıklar”

Başvurular önce kentin bulunduğu ülkedeki salyangoz logosunu almaya ilk hak kazanan kente (ülkemizde İzmir’in Seferihisar ilçesi) yapılmaktadır.
Sonrasında merkezi İtalya’nın Orvieto kentinde bulunan Uluslararası Cittaslow Birliği’ne başvuru iletilir ve eğer aday kent gerekli kriterleri karşılar ve karşılayacağına dair somut adımlar ve planlar sunabilirse salyangoz logosunu almaya hak kazanır.

Türkiye’deki sakin şehirler