Sıvıların kaldırma kuvveti hakkında kısaca bilgiler

Sıvıların kaldırma kuvveti ya da Arşimet prensibi hakkında kısaca bilgiler…

Bazı cisimler yüzerken bazıları neden batar? Sıvıya tamamen batmayan cisimler yukarı doğru itilir. Bu itme kuvvetine, sıvıların kaldırma kuvveti adı verilir. Sıvıların kaldırma kuvveti, cismin batan kısmının hacmi ve sıvının öz kütlesi ile doğru orantılıdır. Arşimet prensibine göre bir sıvı içindeki katı cisim, taşırdığı sıvının ağırlığına eşit bir batmazlık kuvveti ile yukarıya itilir. Bu sıvıların kaldırma kuvvetidir. Suyun kaldırma kuvveti, Arşimet tarafından fark edilen ve ileri sürülen bir ilkeyle, açıklığa kavuşmuştur. Su, kendi yoğunluğundan da az yoğunluğa sahip olan cisimleri, yüzeyine doğru itmektedir. Yoğunluk farklılığı nedeniyle ortaya çıkan bu itme kuvveti sayesinde cisim yüzer. Bu ilke sıvılar için de genel kuraldır.

SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİNİN ÖZELLİKLERİ:

1. Sıvıların kaldırma kuvveti sıvının özkütlesine, cismin batan hacmine ve yer çekimi ivmesine bağlıdır,

2. Sıvıların kaldırma kuvveti, cismin sıvı içindeki derinliğine bağlı değildir,

3. Sıvıların kaldırma kuvveti, cismin şekline bağlı değildir.

Yüzen Cisimler: Sıvıya bırakılan bir cismin hacminin bir kısmı sıvı dışında kalacak şekilde dengede kalıyorsa bu cisme yüzen cisim denir. Bir cismin yüzebilmesi için cismin özkütlesi sıvının özkütlesinden küçük olmalıdır (dcisim < dsıvı)

Askıda Kalan Cisimler: Hacminin tamamı sıvı içinde olan ancak dibe batmayan yani sıvı dolu kabın herhangi bir yerine etmeden dengede kalan cisimlere askıda kalan cisimler denir. Bir cismin askıda kalabilmesi için cismin özkütlesi ile sıvının özkütlesine eşit olmalıdır. Böyle bir cisim sıvı içinde nerede bırakılırsa orada kalır.

Batan Cisimler: Özkütlesi sıvının özkütlesinden büyük olan cisimler (dC > d ) sıvıya bırakıldığında dibe batarlar. Bu tür cisimlere batan cisimler denir. Batan cisimlerin ağırlık kuvveti cisme etki eden kaldırma kuvvetinden daha büyüktür.