Sözcük Türleri Konu Anlatımı, Sözcüğün Türleri Ve Özellikleri Nelerdir?

Türkçede cümleler sözcüklerden oluşur. Her sözcüğün cümlede farklı bir görevi vardır. Sözcüğün yüklendiği anlam bulunduğu cümleye göre değişmektedir. Sözcüğün anlamı değiştiği durumda cümlede ki görevi de değişmektedir. Sözcüklerin yüklendikleri görevler sözcüğün türlerini belirler. Sözcük türleri konu anlatımı ve örneklerini inceleyerek konuyu daha da pekiştirebiliriz. Öncelikle sözcük türlerinden ve sözcük türleri sorularından bahsedelim.

Sözcük Türleri Nelerdir?

Sözcük türleri isim ve fiil soylu olarak iki ana başlık da toplanmaktadır. Bunları örneklerle ve sözcük türleri çıkmış sorular ile anlatmak konuyu daha iyi kavramak açısından önemli olacaktır.

Sözcük türleri isim soylular: Cisimleri, varlıkları ve kavramları anlatmaya yararlar. Bir nesneye verilen genel isimdir.

Fiil soylu sözcükler: İş, hareket, oluş bildirirler. Cümlede sözcüğe yüklenen anlam eylem bildirir.

Sözcük türleri konu anlatımına geçmeden önce bir örnek verelim.

Sözcük türleri isim soylu olanlar, kalem, kitap, ağaç, okul, simit, elma…

Sözcük türleri fiil soylu olanlar, koşmak, yanmak, uyumak, bakmak…

Sözcük Türleri Özellikleri

Sözcük türleri isim soylular, nesnelere verilen adlardır. Hal ekleri, çoğul ekleri, küçültme ekleri alırlar. Kalemler, kalemi, kaleme ve kalemcik gibi…

Sözcük türleri isim olanlar nesnelere verilişlerine göre ikiye ayrılırlar. Özel ve cins isimler. Kalem, kitap, okul gibi sözcükler cins isimdir ve birçok nesneyi simgeler. Ankara, Karadeniz, Eyfel Kulesi gibi sözcükler özel isimdir ve tek bir varlığı simgeler.

Sözcük türleri isim olanlar varlıkların niteliğine ve durumuna göre somut ve soyut isim olarak ikiye ayrılırlar. Görülüp, dokunulup, hissedilen sözcükler somuttur. Hava, toprak, su, insan gibi… Gözle görülmeyen, dokunulamayan isimler ise soyuttur. Özgürlük, sevgi, aşk, rüya gibi…

Sözcük türleri isim olanlar varlıkların sayısına göre ikiye ayrılır. Tekil ve çoğul isimler… Tekil isimler tek bir nesneyi anlatırlar. Çoğul isimler ise birden fazla varlığı simgelerler. Bunun içinde ler ve lar eki alırlar. Örnek: Okul- okullar, resim – resimler gibi…

Sözcük türleri konu anlatımına fiil soylu sözcüklerle devam edelim.

Fiil soylu sözcükler bir eylem, hareket ve iş bildirirler. Mastar eki (-mek, -mak), şimdiki zaman eki (-yor) ve olumsuzluk eki (-me, -ma ), kip ve kişi ekleri alırlar.

Örnek: Oku-mak, oku-yor, oku-ma, oku-r, oku-r-um, oku-r-sun, oku-r-uz…

Fiil soylu sözcüklerde kişiler vardır. Ben, sen, o, biz, siz, onlar gibi… Örneğin geldim, geldin, geldi, geldik, geldiniz, geldiler.

Sözcük Türleri Örnekleri

Sözcük türleri soruları ve sözcük türleri çıkmış sorular ile örnek verecek olursak;

Örnek1: Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “hasta” sözcüğü ötekilerden farklı görevde kullanılmıştır?

A) Geçen hafta hasta olduğu için, bizimle gelememiş.

B) Hasta, düne göre bugün biraz daha iyi durumdaydı.

C) Bu bölümdeki hastalar, bir iki günde taburcu ediliyormuş.

D) Babamın pek neşesi yok, biraz hasta görünüyor.

E) Sabahtan akşama kadar sürekli hastalarla ilgilenmekten yorgun düşüyordu.

Bu soruda A, B, C, ve E şıklarında hasta sözcüğü isim, D şıkkında fiil olarak kullanılmıştır.

Örnek 2:

Bana her zaman aldığı çiçek, güldü.

Çocuklar palyaçoya çok güldü.

Bu iki cümlede ‘ gül’ sözcüğü farklı görevlerde kullanılmıştır. Birinci cümlede isim, ikinci cümlede iş ve eylem bildiren fiildir.

Örnek 3:

Okurlar, yazarı dikkatle dinlediler.

Onlar bu kitabı sürekli okurlar.

Bu iki cümlede ‘ okurlar’ farklı görevlerde kullanılmıştır. Birinci cümlede isim, ikinci cümleden fiildir.

Örnek 4:

Yazar, son romanında insan sevgisinden bahsetmiş. ( yazar: isim)

Romanlarını sade bir dil ile yazar. (yazar: fiil)