Tarihi ve tarifiyle güllaç

Ramazan ayı ile özdeşleşen geleneksel tatlı güllaç ilk kez ne zaman yapıldı? Bu hafif ve lezzetli tatlı nasıl yapılıyor?

Güllaç, kaynaklara göre 1400’lü yıllarda Osmanlı mutfağında yer alan bir sütlü tatlı çeşidi. Eski tarifleri arasında yumurtalı güllaç ve tava güllacı gibi tarifleri de bulunan bu tatlı, aslında evde açılan yufka ekmeklerin tatlı olarak da tüketilmesiyle doğdu.

15. yüzyıl ortalarında, evlerde mısır nişastasından açılıp kurumaya bırakılan ve zamanla tüketilen yufkalar, üstlerine şekerli süt dökülerek ıslatılıp tüketiliyordu. Bu şerbetli karışıma zaman içinde gül suyu eklenmesi sonucu, ilk adı güllü aş olan bu tatlı ortaya çıktı.

Arif Bilgin imzalı Osmanlı Saray Mutfağı’nda, güllaç tatlısının ilk kez 1489 yılında sarayda yapıldığı ve yenildiği belirtilir.

Güllaç, son derece hafif, yağ içermeyen, kolay hazmedilen bir tatlı olduğu için özellikle Ramazan ayında  çok fazla tüketilir. Günümüzde, yufkaları hazır olarak satılan güllaçı evlerde yapmak da çok pratikleşmiştir.

En pratik güllaç tarifi

Güllaç yaprakları ya da yufkaları, mısır nişastası, un ve su karışımının tavada pişirilmesi ve sonra kurutulmasıyla elde edilir. Bir miktar karışım kızgın tavalara dökülür ve suyun buharlaşarak karışımın pişmesi sağlanır. Su buharlaştığında, yufkalar tavadan kendiliğinden ayrılır. Yufkanın çok ince olması dağılmasına, kalın olması ise tatlının hamurlaşmasına neden olur.

Bu yaprakları evde yapmak da mümkündür ancak pişirme tavasının sürekli gereken sıcaklıkta tutulması ve yaprakların gramajının ayarlanması güç olduğu için hazır yufkalarla daha lezzetli sonuçlar elde edilir.

Paketlerde satılan güllaç yufkalarını evde hazırlamak için en pratik tarif şöyle:

10 güllaç yaprağı için

1,5 litre süt

İsteğe göre 2 ya da 3 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı gül suyu veya bir paket şekerli vanilin

Süt ve diğer malzemeleri karıştırarak kaynatıp ılınmaya bırakıyoruz.

Yaprakları, tatlıyı hazırlayacağımız kaba teker teker koyarak, her bir yufkayı bir iki kepçe sütlü şerbetle ıslatıyoruz.

Beşinci yufkadan sonra, arasına isteğe göre dövülmüş badem, ceviz, antepfıstığı, fındık döküyoruz. Çilek, böğürtlen gibi taneli meyveler de güllaça farklı lezzet katmak için kullanılabilir.

Geleneksel tariflerde, güllaç bittiğinde üzeri nar taneleriyle süslenir.

Süsleme için kullanacağınız malzeme de sizin damak tadınıza kalmış, afiyet olsun.