Üç kuyruklu kertenkele şaşırttı!

Kırklareli’de araştırma yapan bilim adamları, 3 kuyruğu olan kertenkeleyi görünce büyük şaşkınlık yaşadı. Peki bu kertenkele neden farklıydı? Kertenkeleleri tanıyalım…

Geçtiğimiz günlerde Kırklareli’de arazide bilimsel inceleme yapan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinden (ÇOMÜ) bazı bilim adamları şaşırtıcı bir bulguya ulaştı. Ot ve çalıların arasında sıkışmış kertenkeleyi fark eden bilim adamları, tüm çabalarına rağmen hayvanı yaşatmayı başaramadı. Ancak sürüngenin üç kuyruğu olduğunu gördüklerinde hepsi çok şaşırdı. Çünkü yeryüzündeki çok nadir bir olayın tanığıydılar.

Kertenkeleler, tehlike anlarında hayatlarını kurtarmak ve daha hızlı kaçabilmek için mevcut kuyruklarını bırakabilmek gibi ilginç bir özelliğe sahipler. Bir anlamda düşmanı şaşırtmak için geliştirdikleri bir savunma sistemi de denebilir.

 

KERTENKELELERİ TANIYALIM…

Evet, bir sürüngen cinsi olan ve ülkemizde de bulunan kertenkelelerin bugün dünya üzerinde 3000’den fazla türü mevcut. Soğuk iklime fazla dayanıklı olmadıklarından genel olarak çöllük bölgelerde ve tropikal kuşakların kurak kısımlarında çok boldur. Yer altında, ağaçlar üzerinde yaşayanları olduğu gibi, havada uçanları, suda yüzenleri, renk değiştirebilenleri de boldur.

Uzunca ve yuvarlakça olan vücutlarının üzerleri pullu veya pürtüklüdür. Çoğunlukla dört ayaklı ve pek azı iki ayaklı veya tamamen ayaksız olurlar. Her ayakta beşer adet parmak ve uçlarında gelişmiş tırnakları bulunur.

Kertenkelelerin kuyrukları koptuğu zaman bir ayı geçmeyen bir zaman içinde yeni bir kuyruk meydana gelir. Yalnız bu yeni yetişen eskisi gibi olmayıp pul, renk ve yapı bakımından farklıdır. İlk kuyruktaki gibi omurgalar yoktur. Yeni kuyruğa kıkırdak dokusundan bir yapı destek olur. Kuyruk kopmadan kırılırsa, Kırklareli’de bulunan kertenkele gibi o yerden yeni bir kuyruk uzar. Böylece çatal kuyruk meydana gelir.

Böcek, akrep, çokbacaklılar ile beslenen kertenkelelerin kasla hareket eden ileriye uzanan dilleri, avları yakalamada en büyük silahlarıdır. Dil üzerindeki yapışkan tükrük, avı yakalayıp bırakmamada yardımcı olur. Çene içerisine oturtulmuş dişleri vardır.

Dişiler, yazın toprağın içine veya bir taşın altında çengel tırnaklı ayaklarıyla açtıkları çukurlara yumurtlar. Kış mevsiminde deliklerinin içinde ilkbahara kadar kış uykusuna yatarlar. Soğukkanlı olduklarından taşlar üzerinde güneşlenmeyi severler. Yakınlarından geçen böceklere saldırarak beslenirler. Renkleri yaşadıkları ortamlara uyduğundan kolay fark edilmeyip, yırtıcı kuş ve yılanlardan kolayca kurtulurlar. Tehlike anında kuyruklarının son kısmını kopararak hızla bir yarığın içine dalıp gözden kaybolurlar. Böcek ve kurtlarla geçindiklerinden insanlar için faydalı sayılırlar.

 

MİLYONDA BİR GÖRÜLECEK BİR DURUM

Kertenkelerle ilgili bu kısa bilginin ardından haberimize devam edelim.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Tosunoğlu, buldukları 3 kuyruklu kertenkelenin durumuyla ilgili şu tespitlerde bulundu:

Tosunoğlu, şöyle konuştu:

“Kertenkeleler kuyruklarını bırakabilmek gibi bir özelliğe sahipler. Bu, bilinen bir olaydır. Kuyruk daha sonra yeniden çıkar. Biz buna ‘yenilenme’ diyoruz. Doğada bu durum sıkça görülen bir olaydır ancak bu örneğimiz, sıradan bir kuyruk tipi değil. Tek bir yenilenme yok. Tabii bu çok önemli bir örnek teşkil ediyor. Üç kuyruğa sahip kertenkele örneklerine doğada rastlamak çok ama çok zordur. Ben ve ekip arkadaşlarım böyle bir duruma ilk kez şahit olduk. Milyonda bir görülebilecek durum diyebiliriz.

Bu kertenkele, alışılmışın dışında üç farklı kuyruk yapısının üç koldan yenilenmesiyle diğerlerinden farklılık gösteriyor. Demek ki bu hayvan, kuyruğundan çok farklı şekillerde şiddetli bir saldırıya uğramış. Farklı yerlerinden kuyruğa güç uygulanmış. İşte bu zarar gören yerlerde yeni kuyruk dokuları oluşmuş.

Bu tip örneklere yurt dışında da rastlamak zor. Rastlandığı takdirde de büyük öneme sahip oluyor. Bizim de şansımız, böyle bir örneği müzemizde sergilememiz. Diğer kertenkelelerden farklı bu yapıyı da gelen misafirlere göstermek çok önemli”

Çanakkale’ye yolu düşenler ya da orada yaşayan arkadaşlar bu ilginç kertenkeleyi görmek isterlerse; üç kuyruklu kertenkele, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Müzesi’nde özel bir sıvı içinde sergileniyor.

Kaynak: wikipedia.org / Gazeteler