Uykusuzluk nedir?

Uykusuzluk ya da insomnia, yeterli sürede ve dinlendirici uyku uyuyamama hastalığıdır. Uykusuzluğun belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?

 

Uyku hem fiziksel hem ruhsal sağlığımız açısından en önemli aktörlerden biridir. Yeterli sürede ve derin uyumak bireyin sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürebilmesi için gereklidir. Araştırmalar, yetişkin bir kişinin her gün 7-8 saat uyuması gerektiğini ortaya koymaktadır.

Uykusuzluk ya da insomnia ise yeterli sürede ve dinlendirici uyku uyuyamama hastalığına verilen isimdir.

İnsomnia, uyku saatlerinde düzensizlik, ani gece uyanmaları, uyandıktan sonra tekrar uykuya dalmada güçlük ve sabah çok erken saatlerde uyanma gibi belirtiler gösterir.

İnsomnia’nın iki türü bulunmaktadır.

Akut İnsomnia

Kısa süreli uykusuzluk hastalığına denir. Genelde stresli günlerde yaşanır. Stres kaynağının şiddetine göre 1-2 gün ya da 4 haftaya kadar sürebilir.

Kronik İnsomnia

1 ay veya daha fazla süren uyku düzensizliğine kronik insomnia denilmektedir. Araştırmalar, yetişkinlerin yüzde 10-15’nin kronik uykusuzluktan şikayetçi olduğunu ortaya koymaktadır.

Kronik insomnia hastalığının tedavisi mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır.

İnsomnianın belirtileri şunlardır:

-Davranış bozuklukları gözlenir.

-Gündüz devamlı uyku hali.

-Günlük hayatı zorlaştıran, enerji azalması, isteksizlik ve konsantrasyon zorluğu

Trafik kazalarının birincil nedenleri arasında yer alan dikkatsizlik, dalgınlık, refleks azalması insomnia kaynaklı olabilir.

 

Uykusuzluk hastalığına neden yakalanırız?

· Stres

· Çevresel rahatsızlıklar (gürültü veya çok sıcak – çok soğuğa maruz kalmak)

· Normal uyku düzeninin bozulması ( Seyahat veya yeni doğmuş bir bebek)

· Çeşitli rahatsızlıklar nedeniyle ilaç kullanımı

· Astım

· Kronik vücut ağrıları

· Kalp çarpıntıları

· Kronik stres

· Depresyon.

 

Hipersomnia nedir?

Hipersomnia aşırı uyku uyuma ve aşırı gündüz uyku gereksinimleri ile kendini gösterir. Birey uyanık kalabilmek için çaba sarf eder.

Hipersomnia genetik özellikler taşımaktadır. Tedavisi mümkündür.

 

Sağlıklı uyku için öneriler

Sağlıklı ve dinlendirici uyku için kendimiz de bazı önlemler alabiliriz.

-Çok aç ya da tok olmamak,

-Kafeinli, alkollü, kolalı içeceklerden ve tütün kullanımından kaçınmak,

-Düzenli egzersiz yapmak, ancak akşam saatlerinde heyecan oluşturacak aktivitelerden kaçınmak,

-Uyku gelmeden yatağa girmemek,

-Uyuyamadığında uyumaya çabalamamak, yataktan ve yatak odasından çıkarak başka bir yerde zaman geçirip uyku gelince yatağa dönmek,

-Ne kadar uyunursa uyunsun sabah belirli bir saatte kalkmak,

-Gündüzleri uyumamak ve yatak odasını ses, ışık, ısı yönünden izole etmek.

 

*Psikiyatrist Prof. Dr. Arif Verimli’nin kişisel web sitesindeki bilgilerden yararlanılmıştır.