Yalan makinesi ilk ne zaman kullanıldı?

Bazı yalanları anlamak o kadar da kolay değildir. Eski Çinliler, bu iş için kolay bir yöntem bulmuşlar!.. Yakın zamanda da yalan makinesi devreye girmiş!..

İnsanın yalan söyleyebilme kabiliyeti, adalet sistemi için her zaman önemli sorunlardan biri olagelmiştir! Her yalan çok da basit olmuyor, tabi!.. Yalanı çözmek için geliştirilen en ilginç teknoloji de, bilimsel verilere göre karar veren yalan makinesidir!

Bu konuda tarih boyunca alınan birçok önlem olmuştur. Eski Çiniler‘in yalan söylediğini düşündükleri kişiye pirinç çiğnetmeleri bu yöndeki uygulamalardan biridir. O dönemin inanışına göre yalan söyleyen kişi pirinç çiğnediğinde daha fazla tükürük salgılamaktadır!

Modern zamanlar ise, bu alanda bilimin söz sahibi olmaya başladığı zamanlar olmuştur. John Larson adlı bir mucidin 1921 yılında geliştirdiği cihaz, ‘tükürük’ gibi tartışmalı bir kriter yerine vücudun diğer fonksiyonlarını dikkate almıştı.

Teste yalan söylediği düşünülen kişiye bir kaç basit soru sorularak başlanıyor ve ardından vücuda bağlanan sensörler yardımıyla kan basıncı, nabız, nefes alıp verme hızı ve terleme verileri izleniyordu.

Özellikle ABD’de polis sorgulamalarında kullanılmaya başlanan cihaz, daha sonra FBI ve CIA‘in personel alımlarında da kullanılmaya başlandı.

Her ne kadar yalan makinesi uzun yıllar boyunca kullanılmaya devam etse de, güvenilirliği konusundaki tartışmalar hiç sona ermedi!..

Peki, yalan makinesi olmadan da yalan söylendiği anlaşılabilir mi?

Psikolojik tekniklerle insanların gerçek düşüncelerinin okunabildiğini belirten uzmanlara göre; bedenlerimiz değişmez bir şekilde, gerçekte nasıl hissettiğimiz hakkında ipuçları veriyor. Yine uzmanlara göre; neye baktığınızı bildiğiniz takdirde, herhangi birinin beden hareketlerinden yalancı olduğunu kolayca anlayabilirsiniz.

“Body Language-Vücut Dili” adlı kitabın yazarı Allan Pease de insanların beden dillerinin gerçek düşüncelerini kesinlikle ortaya koyduğunu iddia edenlerden. Siz de Brown ve Pease’in önerileriyle, karşınızdakinin kafasından neler geçtiğini anlayabilirsiniz… İşte, ipuçları;

El saklama

Birisiyle samimi olduğumuz zaman, ellerimizi görünür kılarız ve avuç içlerimiz yukarıya doğru döner. Ama yalan söylediğimiz zaman ellerimizi arkamıza veya ceplerimize saklama eğilimi gösteririz.

Burun kaşıma

Burun kaşıma, beyaz yalanların klasik işaretidir. Karşınızdaki sizden gerçekleri saklarken, büyük bir olasılıkla gözlerine, kulaklarına, dudaklarına dokunuyor! Kişi gerçeği söylemediği zamanlarda elleriyle yüzlüne dokunur. Bu bedeninin, yalanına karşı koyuş biçimi…

Yutkunma

Bedenlerimizin yalanlarımıza bir diğer karşı koyuş biçimi ise boğazımızın işlevlerini yerine getirmesini kısıtlamak. Bu da konuşmayı zorlaştırır, yani eğer birisi yalan söylüyorsa sözcükleri dışarıya çıkarmak için sık sık yutkunur veya dudaklarını yalar.

Göz hareketleri

İşte yalanı gözlerden yakalama tekniği: Bu konuda yapmanız gereken ilk şey, karşınızdakine cevabını bildiğiniz soruları sormak. Cevabı düşünürken, gözlerinin nereye gittiğini izleyin. Her zaman için bir yönde giderler, bu da onun yöntemidir.

Kişinin konuşması bittikten sonra baktığı yerler, söylediklerinin doğru mu yalan mı olduğu konusunda ipuçları veriyor. Örneğin, aşağı doğru bakma, hisleri açığa çıkaran bir durum. Pek çok insan yalan söyledikten sonra kendini suçlu hissediyor, bu nedenle farkında olmadan, karşısındakinin düşündüklerini kontrol etmek için gözlerini yukarıdan aşağıya süzüyor.

Öksürmek

Eğer karşınızdaki cevap vermek istemediği bir sorduğunuzda şiddetli bir öksürük nöbetine yakalanıyorsa, bu iyi bir işaret değildir. Beden yalana karşı koymaya çalışır, öksürmek veya boğazını temizlemek hikaye uydurmak için zaman kazanma şansını artırır.

Hızlı konuşma

Karşınızdaki tane tane mi konuşuyor, yoksa hızlı mı? Uzmanlara göre, ne kadar hızlı konuşursa, yalan söylediğinden o kadar fazla kuşkulanabilirsiniz. Genel kanıya göre, insanlar hızlı konuştuklarında yalanlarının ortaya çıkmayacağını düşünüyorlar.

Nefes alıp verme

İşte size süper bir ipucu daha… Yalan söyleyen birinin rahat nefes alamadığını sakın unutmayın. Baskı altında olduğu zaman, karnından nefes almayı bırakıp, göğsünden nefes alır.

Gülmek

Pek çok insan yalan söylediğinde ilk başta rahatlar. Bunun etkisi sesine de yansır. Yüksek sesle konuşur ve daha neşeli olur.

“Yalan söylemiyorum” demek, en büyük yalan mıdır?.. Ne dersiniz, aslında samimi ve dürüst olmak kapıları daha kolay açmaz mı?..