Yer elması nedir, faydaları nelerdir?

Toprak altındaki yumru şeklindeki kökleri yenen yer elması, sağlığımız açısından benzersiz faydalar taşıyan bir bitkidir.

 

Latince ismi “Helianthus tuberosus” olan yer elması, papatyagiller ailesinin ayçiçeğigiller cinsindendir. Küçük sarı çiçekleri tıpkı ayçiçeğine benzer. Ancak biz yer elmasının toprak altında kalan yumru köklerini tüketiriz.

Anavatanı Kuzey Amerika ve Kanada’dır, 17. yüzyıldan itibaren bütün dünyaya yayılmıştır. Avrupa’da ve Türkiye’de yaygın olarak yetiştirilir.

Yer elmasının kokusu ve tadı turbu, görüntüsü ise zencefili andırır. 200’den fazla çeşidi bulunur. Tadındaki acımtraklık içerdiği “inülin” maddesinden kaynaklanır.

Vejetatif olarak ürer. Vejetatif üreme, ana bitkiden ayrılan her parçanın aynı genetik yapıya sahip olduğu bitkilerde gerçekleşen bir çoğalma yöntemidir. Örneğin, yer elmasından bir parça koparıp toprak altına koyulduğunda, yer elması çoğalır.

Yer elması, bakıma göre 3 ile 12 metre büyüyebilir. Hemen her toprak çeşidinde yer elması yetiştirmek mümkündür.

100 gram yer elması 74 kaloridir. 2,1 gram protein, 16 gram karbonhidrat ve çok az yağ içerir. Kalsiyum, sodyum, magnezyum, potasyum, fosfor, niasin  ve demirin yanı sıra A, B ve C vitaminleri açısından da zengindir.

 

Yer elmasının faydaları

–İçerdiği kalsiyum nedeniyle özellikle kemik erimesi olanların tüketmesi gereklidir.

-Potasyum kalp ritmini düzenler.

–Cildi güzelleştirir, parlak bir görünüme kavuşturur.

-Kan şekerini düzenler.

– Hemoroite iyi gelir.

-Doyurucudur ve vücut direncini artırır.

-İdrar söktürücü olarak kullanılır, kabızlığı önler.

-Zengin içeriği sayesinde kansızlığa iyi gelir.

-Böbrek, safra kesesi ve pankreasın düzenli çalışmasını sağlar.

-Öksürüğü keser

-Romatizmal ağrılara ve kronik ağrılara iyi gelir.

-Düşük kaloriye sahip olması ve nişasta içermemesi nedeniyle diyetlerde sıkça kullanılır. Kalori olarak düşük olmakla birlikte doyurucu ve tok tutucudur.

-Yer elmasını haşlayıp püre haline getirdikten sonra şişliklerin üzerine konulması ya da sarılması ile şişlikler azaltılır ve ağrıları diner.

 

Yer elması nasıl tüketilir?

Yer elması kabuğu soyularak çiğ olarak yenebilir. Tıpkı turp gibi rendelenerek salataların içine konulabilir. Rendelendikten sonra yoğurtla karıştırılıp ceviz eklenerek tüketilebilir.

Haşlanarak yenebilir. Ancak haşlama miktarına dikkat etmek gereklidir, erimesine izin verilmemelidir.

Yer elmasının tıpkı kereviz gibi zeytinyağlı yemeği yapılabilir.